Bên cạnh nghị luận văn học, nghị luận xã hội là dạng bài thường gặp trong các bài kiểm tra môn ngữ văn. Để viết bài nghị luận xã hội chặt chẽ, tránh lan man đòi hỏi người viết phải lập dàn ý trước khi thực hiện. Vậy dàn ý nghị luận xã hội như thế nào? Trong nội dung bài viết này, chúng tôi sẽ chia sẻ về mẫu dàn ý nghị luận xã hội.

Dàn ý nghị luận xã hội chung

Trước hết, chúng tôi đưa ra mẫu dàn ý nghị luận xã hội áp dụng chung cho các bài nghị luận xã hội như sau:

1/ Mở bài

– Dẫn dắt vấn đề

– Nêu yếu tố
– Nêu thao tác nghị luận và khoanh vùng phạm vi tư liệu

2/ Thân bài

– Ý 1 : Giải thích yếu tố ( Trả lời thắc mắc : Hiểu như thế nào ? Câu nói có ý nghĩa như thế nào ? Ý kiến biểu lộ ý niệm gì ? … )
– Ý 2 : Bàn luận về những góc nhìn, những bộc lộ của yếu tố – dùng những dẫn chứng làm sáng tỏ từng góc nhìn, biểu lộ của yếu tố ( đặt câu hỏi : Vấn đề được biểu lộ như thế nào ? Ở đâu ? Bao giờ ? Tại sao ? Có thể lấy dẫn chứng nào làm sáng tỏ ? … )
– Ý 3 : Khẳng định mặt đúng, ý nghĩa tích cực của yếu tố – Phê phán những biểu lộ xô lệch trên quan điểm đúng của yếu tố. ( tại sao đúng, tại sao sai, đúng chỗ nào, sai chỗ nào ? Những bộc lộ rơi lệch, sai lầm ? Nhìn yếu tố ở góc nhìn thời đại … )
– Ý 4 : Rút ra bài học kinh nghiệm cho bản thân ( ý nghĩa về mặt nhận thức, hiểu ra điều gì ? Nhận ra yếu tố có ý nghĩa như thế nào so với tâm hồn, lối sống của bản thân ? Ý nghĩa về phương hướng hành vi – Phải làm gì ? … )
– Giải thích
– Phân tích
– Chứng minh
– Bình luận

3/ Kết bài

– Khẳng định quan điểm bản thân về yếu tố đó .
– Ý nghĩa yếu tố so với con người, đời sống .

Dàn ý nghị luận xã hội cho một số dạng bài

Ngoài dàn ý nghị luận xã hội chung, chúng tôi chia sẻ về mẫu dàn ý nghị luận xã hội với một số dạng bài cụ thể:

Thứ nhất: Dàn ý nghị luận xã hội về một hiện tượng trong đời sống

1/ Mở bài

Giới thiệu về hiện tượng kỳ lạ đời sống mà đề bài đưa ra

2/ Thân bài

Luận điểm 1 : Trình bày sơ qua về hiện tượng kỳ lạ đời sống, làm rõ từ ngữ, hình ảnh khái niệm trong hiện tượng kỳ lạ đó .
Luận điểm 2 : Nêu tình hình hiện tượng kỳ lạ đó và những tác động ảnh hưởng của nó tới đời sống xã hội
Thực tế nó đang diễn ra như thế nào, tác động ảnh hưởng ra làm sao tới đời sống và thái độ của xã hội so với yếu tố đó .
Liên hệ thực tiễn tại địa phương nơi mình sinh sống, đưa ra những dẫn chứng sắc bén, thuyết phục để tăng tính cấp thiết phải xử lý yếu tố .
Luận điểm 3 : Lý giải nguyên nhân dẫn đến hiện tượng kỳ lạ đó : chủ quan, khách quan, do con người, do tự nhiên …. để đề xuất kiến nghị phương hướng xử lý tương thích .
Luận điểm 4 : Đề xuất giải pháp để xử lý hiện tượng kỳ lạ đó, chỉ rõ việc cần làm, cách thực thi và cần sự phối hợp của những ai .

3/ Kết bài

Khái quát lại hiện tượng kỳ lạ đời sống đó
Thái độ, tâm lý của bản thân về hiện tượng kỳ lạ đang đề cập đến .

Thứ hai: Dàn ý nghị luận xã hội về một tư tưởng đạo lí

1/ Mở bài

Giới thiệu, dẫn dắt tư tưởng, đạo lý cần bàn luận và mở ra hướng xử lý cho tư tưởng, đạo lý đó .

2/ Thân bài

Luận điểm 1 : Giải thích về tư tưởng, đạo lý cần bàn luận
Giải thích rõ nội dung, tư tưởng đạo lý đó, đồng thời lý giải rõ những từ ngữ, khái niệm, thuật ngữ, nghĩa đen, nghĩa bóng ( nếu có ) .
Rút ra ý nghĩa chung của tư tưởng, đạo lý của đề bài
Lưu ý : Bám sát vào tư tưởng, đạo lý mà đề bài nhu yếu, tránh những tâm lý mang tính tùy tiện, chủ quan .
Đi từ yếu tố nhỏ đến yếu tố lớn : lý giải từ ngữ, hình ảnh trước rồi mới khái quát ý nghĩa của hàng loạt tư tưởng, đạo lý .
Luận điểm 2 : Phân tích và chứng tỏ
Nêu ra mặt đúng của tư tưởng, đạo lý đó
Dùng những lý lẽ, lập luận và dẫn chứng xảy ra trong xã hội thực tiễn để chứng tỏ .
Chỉ ra tầm quan trọng, công dụng của tư tưởng, đạo lý so với đời sống văn hóa truyền thống xã hội
Luận điểm 3 : Bình luận lan rộng ra yếu tố
Bác bỏ những bộc lộ rơi lệch có tương quan đến tư tưởng, đạo lý đó
Đưa ra dẫn chứng minh học, những tấm gương có thật trong đời sống
Luận điểm 4 : Rút ra bài học kinh nghiệm và hành vi
Đưa ra Kết luận đúng để thuyết phục được người đọc và vận dụng đạo lý, tư tưởng đó vào thực tiễn đời sống .

3/ Kết bài

Đánh giá khái quát về ý nghĩa tư tưởng đạo lý nghị luận
Mở ra hướng tâm lý mới và mong ước bản thân .

Thứ ba: Dàn ý nghị luận xã hội về một vấn đề trong tác phẩm văn học

1/ Mở bài

Dẫn dắt, ra mắt về yếu tố xã hội mà tác phẩm bộc lộ
Mở ra hướng xử lý yếu tố

2/ Thân bài

Luận điểm 1 : Giới thiệu đôi nét về tác phẩm : tác giả, tác phẩm và vấn đề nghị luận trong tác phẩm
Luận điểm 2 : Bàn luận về yếu tố xã hội đặt ra trong tác phẩm
Vấn đề đó là gì, bộc lộ như thế nào trong tác phẩm
Rút ra yếu tố có ý nghĩa xã hội để tranh luận
Lưu ý : Tránh nghiên cứu và phân tích quá sâu vào tác phẩm vì đề bài là nghị luận về yếu tố xã hội .
Luận điểm 3 : Đưa ra những dẫn chứng chứng tỏ về yếu tố được rút ra, đồng thời chứng minh và khẳng định ý nghĩa của yếu tố trong việc tạo nên giá trị của tác phẩm .
Luận điểm 4 : Rút ra bài học kinh nghiệm nhận thức và hành vi trong đời sống

Bài học rút ra từ chính vấn đề xã hội được đặt ra trong tác phẩm: một về hành động và một về nhận thức.

3/ Kết bài

Đánh giá khái quát, ngắn gọn yếu tố xã hội trong tác phẩm
Phát triển, liên tưởng và lan rộng ra yếu tố .

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.