Tuyển chọn văn mẫu nêu cảm nhận 9 câu thơ đầu của bài thơ Đất nước ( Nguyễn Khoa Điềm ) cùng dàn ý giúp những em làm bài tại đây .

Để nêu cảm nhận của em về 9 câu thơ đầu của bài thơ Đất nước – Nguyễn Khoa Điềm tốt nhất thì Đọc Tài Liệu xin gợi ý các em dàn bài cũng như tham khảo thêm các bài văn mẫu hay dưới đây:

nội dung

Dàn ý cảm nhận 9 câu đầu bài Đất nước

Mở bài:

– Giới thiệu ngắn gọn về tác giả, tác phẩm :+ Nguyễn Khoa Điềm là nhà thơ trưởng thành trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ với phong thái thơ mang đậm chất trữ tình chính luận .+ “ Đất nước ” được trích từ chương V, trường ca Mặt đường khát vọng. Được sáng tác trong thời kỳ mặt trận Miền Nam vô cùng ác liệt. “ Đất nước ” sinh ra với mục tiêu khơi gợi tình yêu nước thẳm sâu, lôi kéo giới trẻ miền Nam hòa mình vào đại chiến của dân tộc bản địa .- Trích xuất 9 câu thơ đầu .+ Nội dung chính : biểu lộ ý niệm của Nguyễn Khoa Điềm về cội nguồn của Đất nước .

Thân bài:

Luận điểm 1: Đất nước có từ bao giờ?

+ Câu thơ tiên phong chính là câu vấn đáp cho câu hỏi ấy :“ Khi ta lớn lên Đất nước đã có rồi ” – Đất nước là những thứ quen thuộc, thân mật, gắn bó với mỗi con người, ở trong mỗi con người từ khi phôi thai .+ Tác giả cảm nhận Đất nước bằng chiều sâu văn hóa truyền thống – lịch sử dân tộc và đời sống đời thường của mỗi con người qua cụm từ “ ngày xửa thời xưa ” -> gợi những bài học kinh nghiệm về đạo lý làm người qua những câu truyện cổ tích thấm đượm nghĩa tình .

Luận điểm 2: Quá trình hình thành Đất nước?

+ Bắt đầu với phong tục ăn trầu gợi về hình ảnh người bà thân thuộc, gợi câu truyện về sự tích trầu cau, nhắn nhủ nghĩa tình đồng đội sâu đậm, tình cảm vợ chồng nhân nghĩa thủy chung .+ Hình ảnh “ cây tre ” còn gợi lên hình ảnh của con người Nước Ta, cần mẫn, siêng năng, chịu thương, chịu khó. “ Lớn lên ” nghĩa là nói quy trình trưởng thành của Đất nước, nói lớn lên trong cuộc chiến tranh nghĩa là nói truyền thống lịch sử chống giặc kiên cường, bền chắc .+ Tập quán bới tóc sau đầu để chú tâm thao tác, gợi câu ca dao bình trị dạt dào thương nhớ. Nhắc nhở về tình cảm vợ chồng sắt son, sâu nặng qua hình ảnh : “ gừng cay ”, “ muối mặn ” .+ Tái hiện nền văn hóa truyền thống nước ta chỉ bằng một câu thơ đơn sơ nhưng đầy dụng ý : “ Hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng ”. Nghệ thuật liệt kê, cùng cách ngắt nhịp liên tục bộc lộ truyền thống cuội nguồn lao động chịu khó, cách ăn cách ở trong hoạt động và sinh hoạt .+ Nguyễn Khoa Điềm tóm gọn toàn bộ bằng một tư tưởng duy nhất : “ Đất nước có từ ngày đó … ”. Dấu “ … ” cuối câu chính là giải pháp tu từ lạng lẽ, lời dẫu hết nhưng ý vẫn còn, vẫn nung nấu và sục sôi .=> Đất nước được hình thành gắn liền với văn hóa truyền thống, lối sống, phong tục tập quán của người Nước Ta, gắn liền với đời sống mái ấm gia đình. Những gì làm ra Đất nước cũng đã kết tinh thành linh hồn dân tộc bản địa. Đất nước cho nên vì thế hiện lên vừa thiêng liêng, tôn kính lại thân mật thiết tha .

Kết bài:

– Đúc kết lại cảm nhận của em về 9 câu thơ đầu bài Đất nước- Khẳng định Đất nước so với Nguyễn Khoa Điềm chính là những gì thông thường, thân mật nhất .

Xem thêm:

Văn mẫu cảm nhận 9 câu thơ đầu của bài thơ Đất nước

Bài số 1Ai đó đã từng nói rằng : “ Nếu mỗi người không thuộc về một đất nước, một quê nhà thì giống như con chim không có tổ, cái cây không có rễ … ”. Và ai đó cũng đã từng tự hỏi lòng : “ Có mối tình nào nặng sâu hơn là mối tình Tổ quốc ? ”. Đi tìm câu vấn đáp cho câu hỏi ấy đã có biết bao hồn thơ cất cánh. Với Nguyễn Đình Thi là hình ảnh của một đất nước đau thương, căm hờn, quật khởi, vùng lên chiến đấu và thắng lợi huy hoàng. Với Lê Anh Xuân là dáng đứng Tổ quốc bay lên bát ngát mùa xuân. Với Xuân Diệu là vẻ đẹp của đất nước “ Tổ quốc tôi như một con tàu, mũi tàu rẽ sóng Cà Mau ”. Đặc biệt vào cuối năm 1971, từ mặt trận Bình Trị Thiên khói lửa, Nguyễn Khoa Điềm đã góp thêm một tiếng thơ hay về đề tài Đất nước qua trích đoạn : “ Đất nước ” – Trường ca “ Mặt đường khát vọng ”. Đoạn trích này ghi dấu ấn trong lòng bạn đọc với một tư tưởng mới lạ về đất nước : “ Đất nước của Nhân dân ” được biểu lộ qua chín câu thơ đầu :

“Khi ta lớn lên Đất Nước đã có rồi

Đất Nước có từ ngày đó … ”Nguyễn Khoa Điềm được coi là một trong những đại diện thay mặt tiêu biểu vượt trội của thế hệ nhà thơ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước. Ông xuất thân trong một mái ấm gia đình tri thức có truyền thống lịch sử yêu nước, sớm tham gia cách mạng và từng bị địch bắt giam. Thơ ông có sức mê hoặc bởi sự tích hợp giữa xúc cảm nồng nàn và suy tư sâu lắng của người tri thức về đất nước. Kết tinh cho hồn thơ ấy phải kể đến “ Đất Nước ” – một trích đoạn thuộc chương V của trường ca “ Mặt đường khát vọng ”, viết năm 1971 khi cuộc kháng chiến chống Mỹ đang bước vào tiến trình ác liệt. Bấy giờ, trào lưu đấu tranh chống Mỹ của nhân dân những đô thị miền Nam ngày càng trở nên can đảm và mạnh mẽ, sôi sục tiêu biểu vượt trội là trào lưu xuống đường đấu tranh của học viên, sinh viên. Từ mặt trận Bình Trị Thiên khói lửa, Nguyễn Khoa Điềm đã sáng tác trường ca “ Mặt đường khát vọng ” để góp thêm tiếng thơ hay về đất nước, để lay động và thức tỉnh ý thức nghĩa vụ và trách nhiệm của mỗi người đặc biệt quan trọng là của tuổi trẻ so với quê nhà, dân tộc bản địa .Nguyễn Khoa Điềm đã mở màn trích đoạn thơ của mình bằng lời trả lời cho câu hỏi : “ Đất nước có tự khi nào ? ” :“ Khi ta lớn lên Đất Nước đã có rồi ”Hai chữ “ Đất nước ” vang lên trong trang thơ đầy thiết tha, trìu mến. Độc giả sẽ phát hiện một điều khác lạ đó là xuyên suốt trong cả đoạn thơ này từ “ Đất nước ” đều được viết hoa. Chia sẻ về nguyên do tại sao lại trình diễn như vậy, Nguyễn Khoa Điềm lý giải với ông đất nước không đơn thuần là vùng đất vô tri, đất nước là nhân vật, là sinh thể có tâm hồn và với cách viết này cũng đồng thời bài tỏ sự trân trọng của tác giả những tình cảm tôn kính, thiêng liêng, trân trọng dành cho đất nước. Điệp từ “ Đất Nước ” vang vọng suốt cả trường ca như một khúc nhạc thiết tha gợi cảm xúc, đưa ta về một miền khoảng trống nối dài từ quá khứ, hiện tại đến tương lai. Hai từ thiêng liêng ấy không chỉ Open trong thơ của Nguyễn Khoa Điềm mà còn “ làm bạn ” với rất nhiều thi sĩ khác :“ Nước Ta đất nước ta ơiMênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơnCánh cò bay lả rập rờnMây mờ che đỉnh Trường Sơn sớm chiều ”( Nguyễn Đình Thi )hay“ Đất nước tôi thon thả giọt đàn bầu .Nghe dịu nỗi đau của mẹ .Ba lần tiễn con đi, hai lần khóc thầm lặng lẽ .Các anh không về mình mẹ lặng im … ”( Tạ Hữu Yên )Và đất nước cứ như thế trở thành một danh từ thiêng liêng trong trái tim của bất kể ai, chỉ cần trái tim còn đập trong lồng ngực nhỏ. Ý thơ của Nguyễn Khoa Điềm bàn về yếu tố chính luận, thời sự, nhưng lại sử dụng đại từ xưng hô “ ta ” biểu lộ nét tâm tình trò chuyện thân thiện giữa người con trai với người con gái, giữa “ anh ” và “ em ” về đất nước. Người con trai ở đây – “ ta ” như đang muốn cắt nghĩa, lý giải về cội nguồn, sự lớn lên của đất nước cho người con gái anh yêu. Tuy nhiên nếu lan rộng ra ý thơ, “ ta ” ở đây cũng hoàn toàn có thể coi là tổng thể mọi người, là một cách nói bao hàm đại diện thay mặt cho dân tộc bản địa Nước Ta .Cách xưng hô khiến yếu tố trừu tượng, lớn lao như đất nước nay trở nên thân mật, rõ ràng, đơn cử. Điều này biểu lộ rất rõ phong thái thơ trữ tình – chính luận của tác giả. Nhà thơ chứng minh và khẳng định sự hình thành của đất nước qua ba chữ : “ đã có rồi ” khiến cho hình ảnh đất nước bỗng sừng sững, hiện hữu trong lòng người đọc. Theo cách lý giải của Nguyễn Khoa Điềm thì “ đất nước là một giá trị lâu bền, vĩnh hằng, đất nước được tạo dựng, được bồi đắp qua nhiều thế hệ, được truyền từ đời này sang đời khác. Cho nên “ khi ta lớn lên đất nước đã có rồi ! ”. Lời khẳng định chắc chắn này bộc lộ sự tự hào mãnh liệt về sự vĩnh cửu của đất nước qua mấy ngàn năm lịch sử dân tộc. Đất nước cũng như trời và đất, khi ta sinh ra đã có đất và trời cũng như vậy, ta không biết được đất nước hình thành từ khi nào, chỉ thấy hiện hữu xung quan ta với những gì thân thương nhất .Những câu thơ tiếp theo tác giả tiến hành và làm sáng rõ yếu tố được nên ra ở câu thơ đầu : “ Đất nước đã có từ rất truyền kiếp ”. Ngược về quá khứ xa xôi, tuổi thơ của mỗi người lớn lên trong những lời ru, những câu truyện cổ tích của bà, của mẹ :“ Đất Nước có trong những cái “ ngày xửa rất lâu rồi … ” mẹ thường hay kể ”Tác giả đã mượn vật liệu dân gian để miêu tả về sự sinh ra của đất nước. Bốn chữ “ ngày xửa thời xưa ” đưa tất cả chúng ta về một miền thăm thẳm, xa xôi. Nơi đó có hình ảnh của cô Tấm dịu hiền, Thạch Sanh lương thiện, bà tiên ông bụt với những phép màu diệu kỳ trợ giúp cho những người ở hiền gặp nạn, … Là người Việt, ai mà không biết tới những câu truyện gắn liền với tuổi thơ êm đềm đó. Và đất nước có trong những điều thời xưa ấy, tức là đất nước đã Open trước khi những câu truyện này xuất hiện trong kho tàng dân gian đầy sắc màu. Khi những câu truyện cổ xuất hiện trong đời sống niềm tin đa dạng và phong phú của nhân dân ta, ta lại thấy hình hài đất nước trong đó. Là đất nước của một nền văn học dân gian rực rỡ với những câu truyện, cổ tích, thần thoại cổ xưa. Chính những câu truyện và lời ru thân quen thủa nào là nguồn sữa ngọt lành nuôi dưỡng tâm hồn ta hướng về những điều tốt đẹp. Nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ đã từng rất xúc động khi viết về ý nghĩa của kho tàng truyện cổ :

“Tôi yêu truyện cổ nước tôi
Vừa nhân hậu lại tuyệt vời sâu xa
Thương người rồi mới thương ta
Yêu nhau dù mấy cách xa cũng tìm
Ở hiền thì lại gặp hiền
Người ngay thì được phật, tiên độ trì.
Mang theo truyện cổ tôi đi
Nghe trong cuộc sống thầm thì tiếng xưa
Vàng cơn nắng, trắng cơn mưa
Con sông chảy có rặng dừa nghiêng soi.”

Không chỉ có trong cái “ ngày xửa, rất lâu rồi ” Nguyễn Khoa Điềm còn xác lập buổi khởi đầu ấy qua một nét sống đơn giản và giản dị trở thành phong tục tập quán tốt đẹp của nhân dân ta đó là phong tục ăn trầu :“ Đất Nước khởi đầu với miếng trầu giờ đây bà ăn ”Hình ảnh đất nước lớn lao kì vĩ, trái chiều với hình ảnh miếng trầu nhỏ bé. Hình thức câu thơ có vẻ như phi lí nhưng lại cực kỳ hài hòa và hợp lý xuất phát từ chân lý : “ Những điều lớn lao đều được khởi đầu từ những điều nhỏ bé ”. Câu thơ gợi nhắc về truyện cổ tích : “ Sự tích trầu cau ” được xem là câu truyện xưa nhất trong những câu truyện cổ. Tục ăn trầu của người Việt cũng bắt nguồn từ chính câu truyện này. Điều này cho thấy miếng trầu nhỏ bé được nhắc tới tiềm ẩn trong đó là cả 4000 năm lịch sử dân tộc, 4000 năm phong tục cùng truyền thống cuội nguồn hiếu khách : “ Miếng trầu là đầu câu truyện ”. Trải qua thời hạn đằng đẵng, miếng trầu trở thành hình ảnh thiêng liêng trong đời sống ý thức của người Việt : miếng trầu giao duyên, miếng trầu cưới hỏi, … Và từ đó, hình ảnh này trở nên quen thuộc trong thơ ca :

“Những cô hàng xén răng đen
Cười như mùa thu tỏa nắng”

( Hoàng Cầm )Bên cạnh những phong tục tập quán tốt đẹp trở thành khởi nguyên cho đất nước, Nguyễn Khoa Điềm còn nhấn mạnh vấn đề vào quy trình lớn lên của đất nước song hành cùng truyền thống cuội nguồn đánh giặc giữ nước trong suốt 4000 năm của dân tộc bản địa ta :“ Đất Nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre mà đánh giặc ”Hai chữ “ lớn lên ” để chỉ sự trưởng thành của đất nước. Câu thơ gợi nhắc bạn đọc tới hai hình ảnh : cây tre và thần thoại cổ xưa “ Thánh Gióng ”. Bao đời nay, tre không còn là hình ảnh lạ lẫm so với đời sống của dân cư Nước Ta. Nó đã đi vào trong những tác phẩm thơ, ca, nhạc, họa với những đặc thù tượng trưng cho phẩm cách của con người Nước Ta như :

“Tre xanh
Xanh tự bao giờ?
Chuyện ngày xưa… đã có bờ tre xanh
Thân gầy guộc, lá mong manh
Mà sao nên luỹ nên thành tre ơi?
Ở đâu tre cũng xanh tươi
Cho dù đất sỏi đất vôi bạc màu”

( Nguyễn Duy )Người Nước Ta giống như những cây tre thẳng tắp, can đảm và mạnh mẽ, kiên cường. Cây tre ấy cũng gắn liền với hình ảnh Thánh Gióng – cậu bé vụt lớn trở thành tráng sĩ, nhổ tre bên đường diệt giặc Ân khỏi bờ cõi Việt :

“Ta như thuở xưa thần Phù Đổng
Vụt lớn lên đánh đuổi giặc Ân”

( Tố Hữu )Cũng từ đó, Thánh Gióng trở thành hình tượng trẻ khỏe của tuổi trẻ Nước Ta kiên cường, quật cường. Truyền thống vẻ vang ấy đã đi theo suốt chặng đường lịch sử dân tộc dân tộc bản địa. Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, đã có biết bao nhiêu người con gái con trai chuẩn bị sẵn sàng lên đường ra mặt trận. Họ ra đi mang trong mình lời thề “ Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh ”. Những tháng năm ấy và cả những năm tháng sau này, truyền thống lịch sử yêu nước vẫn luôn là cội nguồn, là dòng huyết chảy trong lịch sử vẻ vang hào hùng của dân tộc bản địa ta .Cùng với đó, đất nước đã có từ rất truyền kiếp gắn liền với những thuần phong mĩ tục tốt đẹp. Nhà thơ đã đề cập đến tập tục bới tóc của người phụ nữ Nước Ta qua câu thơ :“ Tóc mẹ thì bới sau đầu ”Do việc làm trồng lúa nước, phải lội xuống ruộng nên người phụ nữ phải bới tóc cho ngăn nắp. Lâu dần điều đó trở thành nét đẹp mang đậm tính truyền thống cuội nguồn của người phụ nữ Nước Ta. Tóc cuộn búi cao sau gáy tạo cho người phụ nữ một vẻ đẹp dịu dàng êm ả, thuần hậu rất riêng. Nét đẹp ấy khiến người đọc tất cả chúng ta gợi nhớ tới câu ca dao :

“Tóc ngang lưng vừa chừng em bới
Để chi dài cho rối lòng anh”

( Ca dao )Không chỉ thế, Nguyễn Khoa Điềm còn cảm nhận về đất nước trải qua lối sống, tình cảm gắn bó giữa người với người, quan hệ đối xử giữa vợ và chồng, tình yêu chung thủy của vợ chồng : “ Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn ”. Trong kho tàng ca dao, tục ngữ đã có câu :“ Tay bưng đĩa muối chén gừngGừng cay muối mặn xin đừng quên nhau ”Muối và gừng vốn là những gia vị quen thuộc trong bữa ăn của người Nước Ta. Nguyễn Khoa Điềm mượn câu ca dao, mượn vị mặn của muối, vị cay nồng của gừng để nói về tình yêu vĩnh viễn, nồng nàn, tình cảm thủy chung, sự gắn bó keo sơn của vợ và chồng để tạo ra sự một mái ấm gia đình chan chứa niềm hạnh phúc, yêu thương. Đó cũng là một truyền thống lịch sử rất quý báu của nhân dân ta .Không chỉ vậy, Đất nước đã có từ rất lâu trong tiến trình tăng trưởng của đời sống đời thường. Cội nguồn của đất nước cũng được tác giả cảm nhận từ cách đặt tên đơn giản và giản dị : “ Cái kèo, cái cột thành tên ”. Ngôn ngữ Nước Ta có từ truyền kiếp, bắt nguồn từ việc đặt tên cho những đồ vật quen thuộc trong đời sống hoạt động và sinh hoạt hàng ngày, lấy tên của chính những đồ vật ấy để gọi tên cho con cháu. Bởi thời xưa, người Việt đã ý niệm đặt tên cho con càng xấu thì càng dễ nuôi. Hơn thế, là cảm nhận của Nguyễn Khoa Điềm về truyền thống cuội nguồn của con người Nước Ta cần mẫn, chịu khó, gắn với một nền văn minh nông nghiệp .Để đất nước có được như ngày ngày hôm nay, không hề không kể đến công sức của con người lao động của thế hệ ông cha, hay nói cách khác là quy trình dựng nước. Nhà thơ chọn ra một nghề đặc trưng nhất của ngành nông nghiệp – nghề trồng lúa nước : “ Hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng. ” Bằng thành ngữ “ một nắng hai sương ” phối hợp với một loạt động từ “ xay, giã, giần, sàng ” đã diễn đạt rất đơn cử việc làm của nhà nông, kèm theo đó là nỗi khó khăn vất vả, cực nhọc. Lời thơ của Nguyễn Khoa Điềm như phảng phất lời ca dao, cũng là lời khuyên răn :“ Ai ơi bưng bát cơm đầy

Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần.”

Thành ngữ “ một nắng hai sương ” gợi ra sự cần mẫn, chịu thương chịu khó, siêng năng lao động của ông cha ta. Để làm ra hạt gạo ăn mỗi ngày đó là một quy trình đầy khó khăn vất vả. Thấm vào trong hạt gạo nhỏ bé ấy là mồ hôi mặn, là những nhọc nhằn của những người nông dân tần tảo sớm hôm. Đất nước của tất cả chúng ta trưởng thành từ những khó khăn vất vả, lam lũ, một nắng hai sương như vậy .Và sau tổng thể những diễn giải ấy, tác giả một lần nữa chứng minh và khẳng định cội nguồn của đất nước với niềm tự hào mãnh liệt nhất :“ Đất Nước có từ ngày đó ”“ Ngày đó ” là một từ mang đặc thù phiếm định về thời hạn. Ngày đó không biết đúng mực là ngày nào chỉ biết rất rõ một điều : Đất nước của tất cả chúng ta đã sống sót từ rất truyền kiếp. Từ khi có những câu truyện cổ tích, truyền thuyết thần thoại, thời gian khởi đầu của những thuần phong mỹ tục, truyền thống cuội nguồn đánh giặc giữ nước và cả nền văn minh lúa nước được lưu giữ ngàn đời. Những nét văn hóa truyền thống đẹp tươi nhất được Nguyễn Khoa Điềm đưa vào thơ mình một cách tự nhiên, chân thực để cho mỗi người đọc hiểu rằng văn hóa truyền thống chính là đất nước và tất cả chúng ta cần phải có nghĩa vụ và trách nhiệm hiểu biết, gìn giữ những giá trị cốt lõi này .Chín dòng thơ không những thuyết phục bởi tư tưởng chính luận mà còn đi vào lòng người bởi vẻ đẹp nghệ thuật và thẩm mỹ độc lạ. Trong đoạn thơ, cấu trúc câu “ Đất Nước đã có ”, “ Đất Nước khởi đầu ”, “ Đất Nước lớn lên ”, “ Đất Nước có từ ” được cho phép tưởng tượng cả quy trình sinh ra, lớn lên, trưởng thành của đất nước trong thời hạn trường kì. Kết hợp với đó là điệp từ “ có ” đã nối kết những hình ảnh tưởng chẳng tương quan gì với nhau thành một khối không hề tách rời, chứng minh và khẳng định sự hiện hữu vừa có tính truyền thống lịch sử vừa đầy ân tình sâu nặng của đất nước như một nét riêng không hề hòa lẫn. Nhà thơ cũng đã thật khôn khéo khi sử dụng cách nói đơn giản và giản dị, tự nhiên, đậm đà sắc tố dân gian quen thuộc nhưng trong một thể loại rất là mới lạ – thể loại trường ca .Nhìn lại bao quát đoạn thơ, ta thấy Nguyễn Khoa Điềm sử dụng cấu trúc tổng – phân – hợp rất ngặt nghèo. Đoạn thơ có sự hòa giải giữa chất trữ tình – chính luận, vừa được viết bằng chiều sâu trí tuệ, văn hóa truyền thống, vừa được viết bằng những rung động của cảm hứng, nên rất dễ đi vào lòng người. Trả lời cho câu hỏi “ Đất Nước có từ khi nào ? ”, Nguyễn Khoa Điềm đã chiêm nghiệm là lựa chọn những chi tiết cụ thể, hình ảnh rất là quen thuộc, trong đời sống mái ấm gia đình, đời sống lao động cần lao hàng ngày, trong câu truyện cổ và tình cảm giữa những người thân yêu nhất. Lịch sử đất nước ta không được cắt nghĩa bằng những vương triều tiếp nối đuôi nhau, những sự kiện lịch sử vẻ vang trọng đại mà bằng đời sống văn hóa truyền thống tâm linh, bằng phong tục tập quán truyền kiếp còn truyền lại .Như vậy, từ cội nguồn sâu thẳm của quy trình sinh ra, lớn lên và tăng trưởng, đất nước đã gắn liền với nhân dân. Do đó, tư tưởng mà chín dòng thơ bộc lộ là tư tưởng “ Đất nước của Nhân Dân ” – tư tưởng chủ yếu của đoạn trích, đã thấm nhuần từ ý niệm đến cảm hứng, từ hình tượng đến cụ thể thẩm mỹ và nghệ thuật của tác phẩm. Tư tưởng này không phải đến Nguyễn Khoa Điềm mới có mà đã có một quy trình dài được chứng minh và khẳng định trong lịch sử vẻ vang văn học dân tộc bản địa. Lật giở từng trang trong lịch sử vẻ vang dân tộc bản địa hoàn toàn có thể nhận thấy tư tưởng Đất nước – nhân dân có nhiều biến chuyển trong mỗi thời kỳ .Trong thời trung đại khái niệm Đất nước gắn liền với kỷ niệm quân vương : “ Nam quốc sơn hà ”, gắn liền với những triều đại : “ Bình Ngô đại cáo ” – Nguyễn Trãi. Nhưng 1 số ít tướng lĩnh, quan lại như Trần Hưng Đạo, Nguyễn Trãi đã nhận thấy vai trò to lớn của nhân dân so với Đất nước. Trần Hưng Đạo đã từng dâng kế sách cho vua : “ muốn đánh thắng giặc phải biết khoan thư sức dân làm kế sâu rễ, bền gốc ”. Nguyễn Trãi đã từng khẳng định chắc chắn : “ Lật thuyền mới biết dân như nước ”, Nguyễn Bỉnh Khiêm cũng từng nói : “ Cổ lai quốc dĩ dân vi bảo ” .Thời cận đại 1 số ít chí sĩ yêu nước như Phân Bội Châu, Phan Châu Trinh cũng đã nhìn ra sức mạnh và vai trò to lớn của nhân dân. Phan Châu Trinh đã có lần nhấn mạnh vấn đề : “ Dân là nước, nước là dân ”, đến thời đại của Hồ Chí Minh, Bác cũng luôn nhắc nhở “ Đảng ta phải biết lấy dân làm gốc ” Dù ở thời đại nào, những nhà tư tưởng lớn vẫn nhìn thấy vai trò và sức mạnh của nhân dân so với Đất nước. Nhân dân gánh trên đôi vai của mình Đất nước đi suốt cuộc trường chinh cũng như những cuộc khai khẩn đất đai, miền rộng, bờ cõi. Điều này, những nhà thơ nhà văn văn minh đã có ý thức một cách rõ ràng, thâm thúy. Tuy nhiên, để tư tưởng “ Đất nước của Nhân dân ” trở thành cảm hứng chủ yếu, xuyên thấm mọi bộc lộ tinh xảo nhất của hình tượng Đất Nước, lại được cảm nhận một cách tổng lực thâm thúy trên nhiều bình diện, thì góp phần rực rỡ của Nguyễn Khoa Điềm thực sự là một viên ngọc sáng .Thành công khi biểu lộ tư tưởng đất nước của nhân dân là Nguyễn Khoa Điềm đã lựa chọn cho mình vật liệu văn hóa truyền thống rất tương thích đó là vật liệu văn hóa truyền thống dân gian. Vẫn biết rằng vật liệu thuộc hình thức nghệ thuật và thẩm mỹ của một bài thơ mà nghệ thuật và thẩm mỹ chỉ tạo ra sự câu thơ còn trái tim là nghệ sĩ. Tuy nhiên việc bộc lộ lời nói của trái tim là rất quan trọng. Văn hóa dân gian trong tác phẩm nói chung và trong đoạn trích nói riêng là những câu tục ngữ ca dao, những làn điệu dân ca, những câu hò sông nước, những câu truyện cổ tích, những phong tục tập quán mà Nguyễn Khoa Điềm đã chiêm nghiệm và tinh lọc dựa trên vốn hiểu biết am tường và sâu rộng .Chín câu thơ đầu trong trích đoạn “ Đất Nước ” của trường ca “ Mặt đường khát vọng ” là sự chứng minh và khẳng định về một tư tưởng mới mẻ và lạ mắt “ Đất nước là của Nhân dân ”, là lý giải hoàn hảo nhất cho những vướng mắc của đọc giả về câu hỏi : “ Đất nước có từ khi nào và đất nước là của ai ? ” Một cách cắt nghĩa, lý giải đầy mới lạ. Chẳng phải nơi tất cả chúng ta đang sống, mọi thứ quanh mình, đều là những gì thuộc về đất nước hay sao ? Và những câu hỏi vướng mắc về quê nhà, đất nước mình vẫn còn là những điều sẽ còn được nhắc hoài, nhắc mãi, để bạn đọc không ngừng tìm kiếm những điều mới lạ ấy, sự mê hoặc ấy trong thơ văn :

“Quê hương là gì hở mẹ
Mà cô giáo dạy phải yêu
Quê hương là gì hở mẹ
Ai đi xa cũng nhớ nhiều”

Bài số 2Đất nước, đã từ lâu, là điểm hẹn tâm hồn của biết bao văn nghệ sĩ. Được khơi nguồn từ đề tài quen thuộc ấy, nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm có cho mình một lối đi riêng. Nguyễn Khoa Điềm từng san sẻ : “ Đất nước với những nhà thơ khác là của những lịch sử một thời, của những anh hùng nhưng với tôi là của những con người vô danh, của nhân dân ”. “ Tôi nỗ lực bộc lộ hình ảnh Đất nước giản dị và đơn giản, thân thiện nhất ”. Rút ra từ trường ca “ Mặt đường khát vọng ”, đoạn trích “ Đất nước ” là sự kết tinh của những phát minh sáng tạo độc lạ, mới lạ của Nguyễn Khoa Điềm. Với 9 câu thơ khởi đầu, nhà thơ đã đưa người đọc trở lại với lịch sử dân tộc của dân tộc bản địa để vấn đáp cho câu hỏi Đất nước có từ khi nào :Khi ta lớn lên Đất nước đã có rồiĐất nước có trong những cái “ ngày xửa thời xưa … ” mẹ thường hay kểĐất nước mở màn với miếng trầu giờ đây bà ănĐất nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre mà đánh giặcTóc mẹ thì bới sau đầuCha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặnCái kèo, cái cột thành tênHạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàngĐất nước có từ ngày đó …Nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm là một trong những nhà thơ tiêu biểu vượt trội của thế hệ trẻ thơ năm chống Mĩ cứu nước. Thơ Nguyễn Khoa Điềm hấp dẫn người đọc bởi xúc cảm ngọt ngào, giàu chất suy tư. Bài thơ Đất nước là một đoạn trích tiêu biểu vượt trội cho phong thái thẩm mỹ và nghệ thuật độc lạ ấy. Đất nước là phần đầu chương V của trường ca “ Mặt đường khát vọng ” – tác phẩm được sinh ra vào năm 1971, giữa lúc của kháng chiến chống Mỹ diễn ra quyết liệt .Đất nước mở màn từ một cách sang chảnh mà rất là bình dị, thân mật :Khi ta lớn lên Đất nước đã có rồiĐất nước có trong những “ cái ngày xửa rất lâu rồi ” mẹ thường hay kểĐất nước khởi đầu với miếng trầu bà ăn bây giờĐất nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre mà đánh giặc

Đất nước vốn là giá trị bền vững, vĩnh hằng; Đất nước được tạo dựng, bồi đắp qua nhiều thế hệ, được truyền từ đời này, sang đời khác: Khi ta lớn lên Đất nước đã có rồi. Đứng trước một Đất nước thiêng liêng như thế, lòng thơ dâng trào niềm xúc động và thành kính. Hai từ “Đất nước”  được viết hoa một cách trang trọng. Đó là cách mà nhà thơ thể hiện niềm tự hào và lòng thành kính trước Đất nước của mình. Khi ta cất tiếng khóc chào đời,  khi ta lớn lên, Đất nước đã hiện hữu. Đất nước có từ bao giờ/ Suy ngẫm về cội nguồn của Đất nước, Nguyễn Khoa Điềm bỗng phát hiện: Đất nước có trong những cái ngày xửa ngày xưa mẹ kể/ Đất nước bắt đầu với miếng trầu bà ăn. Mẹ Đất nước vừa cổ kính lâu đời vừa bình dị, mộc mạc hiện ra trong câu thơ của Nguyễn Khoa Điềm. Đất nước là văn hóa kết tinh  từ tâm hồn Việt. Từ truyện cao dao, cổ tích đến tục ngữ, “miếng trầu” đã là một hình tượng nghệ thuật mang tính thẩm mĩ, là hiện thân của tình yêu thương, lòng thủy chung của tâm hồn dân tộc.

Cùng với tục ăn trầu, Đất nước còn, gắn liền với những phong tục khác:

Tóc mẹ thì bới sau đầuCái kèo, cái cột thành tênThân thương, mộc mạc biết chừng nào là búi tóc sau đầu của mẹ, là những nếp nhà dựng lên từ cái kèo, cái cột, mái lá, tường rơm, vách đất ; là cách đặt tên con giản dị và đơn giản nôm na. Mộc mạc, thân thương vật như đó cũng là một phần của Đất nước. Và Đất nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre mà đánh giặc. Hình ảnh Đất nước thật quen thuộc với những lũy tre xanh tươi, những búp măng non bật mình vươn thẳng. Có thể thấy, từ bao đời nay, từ truyền thuyết thần thoại dân gian đến tác phẩm thơ tân tiến, cây trẻ trở thành hình tượng cho sức mạnh niềm tin quật cường đánh giặc cứu nước và giữ nước, hình tượng phẩm chất tốt đẹp của con người Nước Ta. Từ “ lớn lên ” được dùng rất đúng mực, rạo rực niềm tin, niềm tự hào dân tộc bản địa. Giọng thơ thâm trầm, trang nghiêm làm cho suy từ về cội nguồn Đất nước giàu chất triết luận mà vẫn thiết tha, trữ tình. Cách cảm nhận, lí giải cội nguồn Đất nước bằng những hình ảnh bình dị, quen thuộc đã chứng minh và khẳng định rằng : Đất nước thân thiện, quen thuộc, bình dị ngay trong đời sống mỗi người .Với Nguyễn Khoa Điềm, Đất nước còn ẩn mình trong những vật nhỏ bé nhất. Đất nước ẩn mình trong hạt muối, nhánh gừng ; đằm sâu trong tình thương mẹ cha : Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn. Được chắt lọc từ văn hóa truyền thống dân gian, câu thơ trầm tích những ý từ xâu xa. Dù sống đời sống thiếu thốn, khó khăn, cha mẹ ta vẫn thương mến nhau như gừng cay muối mặn, vẫn gắn bó trước sau, mặn mà, đinh ninh. Đất nước mình giản dị và đơn giản thân thương là thế. Hình ảnh Đất nước còn có trong từng bông lúa, củ khoai : Hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng. Hình ảnh thơ đơn giản và giản dị nhưng gợi ra tập quán sản xuất gắn liền với văn minh lúa nước của dân tộc bản địa Nước Ta. Để làm ra hạt gạo trắng ngần, bát cơm thơm, người nông dân phải dầm sương, dãi nắng, bán mặt cho đất, bán sống lưng cho trời, tỉ mỉ xay, giã, dần, sàng. Hình ảnh thơ gợi lên bao sự lam lũ, khó khăn vất vả, nhọc nhằn cùng phẩm chất cần mẫn, chịu khó của những người chân lấm, tay bùn .9 câu thơ đầu khép lại bằng tứ thơ khái quát về thời gian hình thành Đất nước : Đất nước có từ ngày đó. Ngày đó vừa là trạng từ chỉ thời hạn trong quá khứ vừa là một phép thế đại từ. Vậy là Đất nước có từ khi mẹ thường kể chuyện cổ tích cho con nghe, khi dân ta biết trồng tre đánh giặc, biết tròng ra hạt lúa, củ khoai, biết ăn trầu, búi tóc, biết sống yêu thương, thủy chung. Lịch sử Đất nước thật giản dị và đơn giản, thân mật mà xa xôi, rất thiêng biết mấy .Đoạn thơ chín câu, tám lăm chữ đầy bình dị, thân quen với đời sống. Tính triết lý trong dòng suy tưởng của Nguyễn Khoa Điềm vừa thâm thúy vừa đầy sức thuyết phục. Chỉ vài dòng thơ ngắn và tinh xảo, thi nhân đã đi đến một Kết luận có tính chứng minh và khẳng định ” Đất nước có từ ngày đó … ” và do nhân dân lao động tạo dựng nên, để cho tất cả chúng ta thời điểm ngày hôm nay được thụ hưởng niềm hạnh phúc một cách đơn cử thiết thực, chứ không hề là một tình cảm thuần tuý mơ hồ đã thuộc về quá khứ .Xem thêm : Mở bài hay về bài thơ Đất NướcBài số 3 – Cảm nhận 9 câu thơ đầu của bài Đất nướcBài thơ Đất nước được trích trong trường ca Mặt đường khát vọng của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm là một bài thơ hay và xúc động về tình cảm của một người con Đất nước với Tổ quốc yêu thương của mình. Bài thơ có giá trị nội dung và nghệ thuật và thẩm mỹ rực rỡ giàu giá trị văn hóa truyền thống, giá trị nhân văn thâm thúy mà tiêu biểu vượt trội là 9 câu thơ đầu trong bài thơ .Đất nước chính là sự Open của hàng loạt những hình ảnh có ý nghĩa biểu trưng nhưng rất thân mật :“ Khi ta lớn lên Đất nước đã có rồiĐất nước có trong những cái ngày xửa thời xưa mẹ thường hay kểĐất nước mở màn từ miếng trầu giờ đây bà ănĐất nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre mà đánh giặc … ”Bốn từ “ ngày xửa rất lâu rồi ” sao quá đỗi quen thuộc với tất cả chúng ta. Nó Open trong những câu truyện cổ tích bà kể, trong những lời ru tha thiết của mẹ ru con trong giấc say nồng. Nó bộc lộ sự kì diệu về sự sinh thành và tăng trưởng của Đất nước, của những đặc trưng rất riêng của con người Đất nước. Hình ảnh Đất nước vừa hiện lên vừa đơn giản và giản dị thân mật, vừa thiêng liêng sâu lắng bởi nó gắn với quốc tế tâm hồn con người, được nuôi dưỡng bởi việc truyền đời cho con cháu đời sau, những cái “ thời xưa ” ấy là bao kỉ niệm cho những chiến tích lịch sử vẻ vang văn hóa truyền thống đã qua. Đất nước được nói đến qua góc nhìn, khởi đầu với miếng trầu có nghĩa là Đất nước được hình thành trong lối sống tình nghĩa. “ Miếng trầu khởi đầu câu truyện ”, biểu lộ lối sống đơn giản và giản dị, chân chất của con người Đất nước. Lối sống nghĩa tình ấy trở thành truyền thống cuội nguồn đạo lí tốt đẹp của dân tộc bản địa ta. Đất nước được hình thành trong tình yêu nhưng lại vững mạnh và trưởng thành nhờ những cuộc đấu tranh bảo vệ dân tộc bản địa

“Tóc mẹ thì bới sau đầu
Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn
Cái kèo cái cột thành tên
Hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng”

“ Tóc mẹ thì bới sau đầu ” hình ảnh người phụ nữ Việt với mái tóc bới sau đầu, hình ảnh thật thân mật, thân quen in sâu trong nếp nghĩ, gợi suy ngẫm về con người trong đời sống lam lũ khó khăn vất vả nhưng vẫn duyên dáng, đẹp dịu hiền, đảm đang. Hình ảnh ấy qua bao năm tháng vẫn không biến hóa, vẫn gợi suy ngẫm về cái đẹp đơn giản và giản dị mà thiêng liêng .Đất nước còn hiện lên trong sự gắn liền với một lối sống đẹp, cái cội nguồn của sự sống, đó chính là ân tình vợ chồng. Con người Việt ta từ xưa đã luôn coi trọng đạo lý, coi mái ấm gia đình và hôn nhân gia đình là điều thiêng liêng và đáng trân trọng. Cha mẹ sinh ra coi cái không phải nuôi con do nghĩa vụ và trách nhiệm mà đó là nghĩa tình, đó là niềm niềm hạnh phúc sum vầy của tình cảm mái ấm gia đình, càng đông càng vui. Cuộc sống mưu sinh khó khăn vất vả nhưng sự thủy chung, sắt son “ đồng vợ đồng chồng tát biển Đông cũng cạn ” đã giúp cho người Việt ta vượt lên tổng thể. Cuộc sống bấp bênh, nhiều khó khăn vất vả khó khăn vất vả, chỉ có “ gừng cay ” và “ muối mặn ” chứ ít khi ngọt ngào nhưng cũng chính vì lẽ đó mà con người ta biết trân trọng niềm hạnh phúc nhiều hơn .Ý thơ đơn giản và giản dị mà ý nghĩa vô cùng thâm thúy. Tình yêu được sinh ra và nuôi dưỡng từ trong khó nghèo, từ trong những thực trạng đầy thử thách thật đáng trân trọng, đáng quý. Đó là lối sống trọn nghĩa, trọn tình, thuỷ chung đã trở thành một truyền thống lịch sử thiêng liêng được lưu truyền qua bao đời. Cũng chính từ cái tình cảm đáng quý ấy là một tấm gương, bài học kinh nghiệm đáng quý truyền đời cho những thế hệ sau về cách sống nhân nghĩa ân tình này .Đất nước còn được gắn liền với những hình ảnh đơn sơ, mộc mạc “ cái kèo, cái cột ” nhưng chính những thứ đơn sơ, mộc mạc ấy đã tạo nên một mái ấm mái ấm gia đình, làng xóm, quê nhà, Đất nước. Đất nước hiện lên qua đời sống lao động hoạt động và sinh hoạt : “ Hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng ”. Sự hình thành và tăng trưởng của Đất nước là một quy trình vĩnh viễn, nhờ những giọt mồ hôi của công sức lao động khó khăn vất vả, một nắng hai sương mà có được. Con người lao động đã biết “ xay, giã, giần, sàng ” để tạo nên hạt gạo để thiết kế xây dựng Đất nước no ấm. Những hình ảnh trên đều thân thiện, chân thành vô cùng. Cũng chính đi đi lên và trưởng thành trong gian khó mà nhân dân ta biết thương nhau, biết đến sự đoàn kết nhiều hơn, biết trân trọng những giá trị lao động và hun đúc ý chí con người quật cường và quả cảm .Nguyễn Khoa Điềm có điểm nhìn rất thân thiện, quen thuộc bình dị để miêu tả về Đất nước. Đến với bài thơ ta càng thêm đồng cảm về quê nhà Đất nước với những truyền thống cuội nguồn, nét văn hóa truyền thống đáng trân trọng và ngợi ca. Đất nước trong tất cả chúng ta chính là những tình cảm thân thương và thân mật nhất .Xem thêm : Phân tích bài Đất nướcBài số 4 – Cảm nhận 9 câu thơ đầu bài Đất nướcVăn học kháng chiến 1945 – 1975 trong mạch chảy ngầm dạt dào mãnh liệt của đời sống không riêng gì ghi lại được âm vang náo nức của thời đại mà còn khắc tạc tượng đài thẩm mỹ và nghệ thuật Đất nước thật nên thơ cao đẹp. Đó là một Đất nước hoá thân trong một mảnh hồn quê Kinh Bắc đậm đà sắc tố văn hóa truyền thống dân gian tình tứ dịu dàng êm ả mà quằn quại dưới gót giày xâm lược trong thơ Hoàng Cầm. Một Đất nước tươi đẹp mà đau thương với sức luôn trẻ trung và tràn trề sức khỏe “ rũ bùn đứng dậy sáng lòa ” sôi động hiện hình trong những thơ của Nguyễn Đình Thi. Khi bước vào trang thơ của Nguyễn Khoa Điềm, Đất nước hiện lên một cách toàn vẹn nhất, Đất nước mà chính nhân dân muôn đời đã làm nên, Đất nước của nhân dân. Chín câu thơ tiên phong của bài thơ Đất nước đã để lại dấu ấn khó phai trong lòng bao thế hệ bạn đọc .Nguyễn Khoa Điềm thuộc thế hệ những nhà thơ trẻ thời kì kháng chiến chống Mỹ. thơ ông lịch sự và trang nhã phối hợp hòa giải giữa chất trữ tình và chính luận cảm hứng và trí tuệ thăng hoa thành thơ. Đó không chỉ là trái ngọt của một trí tuệ giàu có một tư duy tinh tế mà đó còn là hiệu quả của một tấm lòng, một trái tim có sức lay động đến tận sâu tâm hồn bạn đọc .Chín câu thơ đầu trong trích đoạn Đất nước đã tô đậm dấu vân tay trong đậm chất ngầu phát minh sáng tạo nghệ thuật và thẩm mỹ của Nguyễn Khoa Điềm qua nghệ thuật và thẩm mỹ chất lọc tinh xảo văn hóa truyền thống và văn học dân gian :

“Khi ta lớn lên Đất nước đã có rồi
Đất nước có trong những cái “ngày xửa ngày xưa…” mẹ thường hay kể
Đất nước bắt đầu với miếng trầu bây giờ bà ăn
Đất nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre mà đánh giặc
Tóc mẹ thì bới sau đầu
Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn
Cái kèo, cái cột thành tên
Hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng
Đất nước có từ ngày đó…”

Trong cảm nhận của Nguyễn Khoa Điềm Đất nước đã có từ rất truyền kiếp từ thuở thời xưa có trong những câu truyện cổ tích mẹ thường hay kể Đất nước khởi đầu cùng với sự sinh ra của những phong tục tốt đẹp của nhân dân ta trong suốt mấy ngàn năm qua. Đất nước lớn lên từ những ngày đầu rất mình biết trồng tre đánh giặc, biết giữ nước như cậu bé làng Gióng của nào. hàng loạt những hình ảnh đậm sắc màu văn học dân gian phối hợp với những động từ Open tăng tiến đem đến cảm nhận Đất nước như một sinh thể từ quy trình hoài thai trưởng thành lớn lên từ trong tình người ấm cúng và từ những gian nan mất mát quyết tử. Trong trang thơ Đất nước của Nguyễn Khoa Điềm, khởi nguồn của Đất nước không phải là những trang sử hào hùng những chiến tích của thuở hồng hoang vĩ đại mà là những lịch sử một thời, những thần thoại cổ xưa, những phong tục tập quán riêng không liên quan gì đến nhau đã có từ ngàn đời. Đây chính là điểm mới trong cách tìm về nguồn cội Đất nước của nhà thơ .Một đoạn thơ ngắn nhưng gọi dậy biết bao nét đẹp văn hóa truyền thống văn học dân gian quen thuộc. đó là tục ăn trầu mời trầu trong tiếp xúc nét đẹp trong văn hóa truyền thống ứng xử :

“Trầu này trầu tính trầu tình
Trầu loan trầu phượng trầu mình lấy ta”

Hay :

“Gặp nhau ăn một miếng trầu
Không ăn cầm lấy cho nhau vừa lòng”

Đó còn là tập tục búi tóc sau gáy quen thuộc của những người phụ nữ Nước Ta xưa

“Tóc mẹ thì bới sau đầu”
“Tóc ngang lưng vừa chừng em bới
Để khi dài bối rối lòng anh”

Không chỉ thế, một nét văn hóa truyền thống xưa – đặt tên con bằng những đồ vật thường thì trong đời sống hàng ngày – cũng như sống lại trong từng câu thơ “ Cái kèo cái cột thành tên ”. Đó còn là kho truyện cổ tích của người Việt mà mỗi khi 4 tiếng ngày xửa thời xưa cất lên ai cũng nhớ về một quốc tế cổ tích truyền thuyết thần thoại về sống dậy trong tâm lý. Ấy là truyện cổ tích trầu cau thấm đượm tình nghĩa đồng đội keo sơn gắn bó, tình vợ chồng đằm thắm thủy chung, ấy là truyền thuyết thần thoại Thánh Gióng đánh giặc ngoại xâm như một khúc anh hùng ca trang trọng để tự hào hình tượng cho sức mạnh thần kỳ về truyền thống lịch sử đấu tranh kiên cường quật cường của nhân dân Nước Ta ta từ buổi bình minh dựng nước và giữ nước. Đất nước có được làm ra từ nghĩa tình sắt son chung thủy “ cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn ”. Muối, gừng là một cặp hình tượng luôn gắn liền với nhau, cùng nhau đi về trong biết bao câu ca dao tình nghĩa, là dẫn chứng cho tình yêu vững chắc :

“Tay bưng chén muối đĩa gừng
Gừng cay muối mặn xin đừng quên nhau”
“Muối ba năm muối đang còn mặn
Gừng chín tháng gừng vẫn còn cay
Đôi ta nghĩa nặng tình dày
Có xa nhau thì ba vạn sáu ngàn ngày mới xa”

Hơi thơ trải dài chững lại ngân nga như tiếng lòng Đất nước dội về từ mấy ngàn năm trước, gọi dậy quy trình sinh thành sống sót và tăng trưởng của Đất nước với bao thử thách gian lao“ Hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, dần, sàng ”Những động từ đặc tả và phép liệt kê như đã khắc họa được nỗi khó khăn vất vả của những người nông dân chân lấm tay bùn nuôi dưỡng Đất nước quê nhà em ngày một đẹp tươi. Chỉ một hạt gạo nhỏ thôi vậy mà để làm ra được nó là mồ hôi nước mắt, là bao mất mát quyết tử phải đánh đổi .Nguyễn Khoa Điềm đã vận dụng phát minh sáng tạo những vật liệu dân gian quen thuộc. Nhà thơ không trích dẫn lại nguyên văn những câu ca dao những truyện cổ tích, … mà chỉ gợi nhắc những hình ảnh những nét đẹp truyền thống đã từng sống sót trong văn hóa truyền thống của người Việt. điều đó đã khẳng định chắc chắn trong tư tưởng của Nguyễn Khoa Điềm Đất nước chính là một tay nhân dân tạo ra sự, gợi dậy trong tâm thức của bạn đọc cả một bề dài và chiều sâu văn hóa truyền thống nhìn đời của dân tộc bản địa với những vẻ đẹp đặc trưng rất đáng tự hào .Quả thật Đất nước của Nguyễn Khoa Điềm giống như một tùy bút thơ với cảm hứng sâu lắng và nồng nàn, tư duy tinh tế trong những triết lý mềm mịn và mượt mà ngọt ngào yêu thương tình nghĩa vốn văn hóa truyền thống và tình yêu tha thiết so với Đất nước trải qua theo thời hạn trong chiều rộng của khoảng trống và chiều sâu văn hóa truyền thống dân tộc bản địa. Ở đó tư tưởng Đất nước của nhân dân là nốt nhạc chủ yếu ngân vang từ những câu thơ đầu và xuyên suốt bản đàn, để hát mãi về một tình yêu :

“Ôi Tổ quốc ta yêu như máu thịt
Như mẹ cha ta, như vợ như chồng
Ô Tổ quốc nếu cần ta chết
Cho mỗi ngôi nhà, ngọn núi, con sông”

( Chế Lan Viên )Nguồn văn mẫu : Tổng hợp và sưu tầm

Xem thêm: Bình giảng 9 câu đầu bài thơ Đất Nước

– / -Trên đây là tổng hợp dàn ý và văn mẫu cảm nhận 9 câu thơ đầu của bài thơ Đất nước ( Nguyễn Khoa Điềm ) mà những em hoàn toàn có thể tìm hiểu thêm và từ đó triển khai xong tốt nhất bài văn của mình .Đừng quên còn rất nhiều bài văn mẫu 12 khác đang đợi những em tò mò để học tốt nhất môn Ngữ văn 12 nhé !

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *