Mời những quý thầy cô và những em học viên cùng tìm hiểu thêm và tải về cụ thể tài liệu dưới đây :
nội dung
- 1 CẢM NHẬN BÀI THƠ ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
- 1.0.1 Cảm nhận bài thơ Đoàn thuyền đánh cá – mẫu 1
- 1.0.2 Sơ đồ tư duy
- 1.0.3 Dàn ý chi tiết
- 1.0.4 Cảm nhận bài thơ Đoàn thuyền đánh cá – mẫu 2
- 1.0.5 Cảm nhận bài thơ Đoàn thuyền đánh cá – mẫu 3
- 1.0.6 Video bài văn mẫu Cảm nhận bài thơ Đoàn thuyền đánh cá
- 1.0.7 Cảm nhận bài thơ Đoàn thuyền đánh cá – mẫu 4
- 1.0.8 Cảm nhận bài thơ Đoàn thuyền đánh cá – mẫu 5
- 1.0.9 Cảm nhận bài thơ Đoàn thuyền đánh cá – mẫu 6
- 1.0.10 Cảm nhận bài thơ Đoàn thuyền đánh cá – mẫu 7
CẢM NHẬN BÀI THƠ ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
Bài giảng: Đoàn thuyền đánh cá
Cảm nhận bài thơ Đoàn thuyền đánh cá – mẫu 1
Huy Cận là một nhà thơ tiêu biểu vượt trội thuộc trào lưu Thơ mới. Một trong những tác phẩm nổi tiếng của ông phải kể đến bài thơ “ Đoàn thuyền đánh cá ”. Đến với tác phẩm này, người đọc sẽ cảm nhận được hình ảnh xinh xắn trang trọng cũng như biểu lộ sự hòa giải giữa vạn vật thiên nhiên và con người lao động, thể hiện niềm vui, niềm tự hào của nhà thơ về quốc gia. Tác giả đã mở đầu bài thơ bằng hình ảnh vạn vật thiên nhiên cũng như đoàn thuyền lúc ra khơi :
“ Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then, đêm sập cửa .
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi ,
Câu hát căng buồm cùng gió khơi ”
Cách so sánh “ mặt trời xuống biển ” với “ hòn lửa ” cho thấy sắc tố đỏ rực và hình dạng tròn đầy của mặt trời, gợi thời hạn của hoàng hôn. Cùng với đó là hình ảnh nhân hóa biến khoảng trống đại dương là một căn nhà to lớn, ở đó màn đêm là cánh cửa, sóng biển chính là then cài. Thiên nhiên đã khởi đầu khoảng chừng thời hạn nghỉ ngơi, tận hưởng trạng thái bình yên. Trong khi đó, đây mới là lúc con người mở màn việc làm lao động. “ Đoàn thuyền ” – không chỉ là một con thuyền, mà là cả một đoàn – một tập thể phần đông cùng nhau ra khơi lao động. Cách viết “ lại ra khơi ” cho thấy đây là việc làm đã quá quen thuộc với họ. Đặc biệt là hình ảnh “ câu hát căng buồm ” gợi ra khung cảnh người lao động cùng nhau cất vang tiếng hát, tạo ra một nguồn sức mạnh như gió đẩy con thuyền ra khơi. Khi vạn vật mở màn nghỉ ngơi, những người ngư dân mới mở màn hành trình dài lao động của mình .
Đến khổ thơ tiếp theo, Huy Cận đã khắc họa điển hình nổi bật lên hình ảnh người ngư dân :
“ Hát rằng : cá bạc biển Đông lặng ,
Cá thu biển Đông như đoàn thoi
Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng .
Đến dệt lưới ta, đoàn cá ơi ! ”
Câu hát của những người đi biển không chỉ biểu lộ được tâm hồn sáng sủa, không khí khẩn trường mà còn nói lên mong ước của họ. Công việc đánh cá khó khăn vất vả là vậy nên người ngư dân mong ước trời yên, biển lặng và gặp được nhiều luồng cá để hoàn toàn có thể đánh bắt cá được nhiều. Các hình ảnh so sánh, nhân hóa được sử dụng khiến cho người đọc có một cảm nhận mê hoặc về con người lao động. Tiếp đó, khung cảnh đánh cá được nhà thơ miêu tả :
“ Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng ,
Ra đậu dặm xa dò bụng biển ,
Dàn đan thế trận lưới vây giăng ”
Toàn bộ khổ thơ giống như một bức tranh lộng lẫy. Các hình ảnh : gió, trăng, mây vẽ nên bức tranh ấy bằng một thứ ngôn từ lộng lẫy. Đặc biệt là hình ảnh “ con thuyền lái gió với buồm trăng ” với vừa có tính thực lại vừa mang vẻ đẹp lãng mạn. Thiên nhiên cũng như góp phần một phần vào công cuộc lao động của người ngư dân. Nghệ thuật phóng đại “ lướt giữa mây cao với biển bằng ” gợi ra hình ảnh con thuyền giống như một tấm ván khổng lồ đang lướt giữa khoảng trống bát ngát, to lớn – tầm vóc ngoài hành tinh. Công việc lao động diễn ra ngay trong đêm : “ Ra đậu dặm xa dò bụng biển ” – mặc dầu trong đêm hôm, ngư dân vẫn miệt mài với việc làm đánh cá của mình. Đánh cá cũng giống như đang đánh trận, mà con người phải sử dụng mưu trí tạo ra thế trận để vượt mặt vạn vật thiên nhiên. Thế mới thấy được niềm tin sáng sủa, nhiệt huyết của con người. Nhà thơ đã dành riêng một khổ thơ để nói về sự giàu sang của biển cả :
“ Cá nhụ cá chim cùng cá đé ,
Cá song lấp lánh lung linh đuốc đen hồng ,
Cái đuôi em quẫy trăng vàng chóe ,
Đêm thở : sao lùa nước Hạ Long ”
Biện pháp tu từ liệt kê được sử dụng triệt để, một loạt tên gọi của những loài cá quý và hiếm của biển cả được kể ra : cá nhụ, cá chim, cá đé, cá tuy nhiên. Hình ảnh “ lấp lánh lung linh đuốc đen hồng ” gợi ra sắc tố của loài ca tuy nhiên. Đặc biệt nhất là cách miêu tả “ Cái đuôi em quẫy trăng vàng chóe ” thật thơ mộng. Người đọc hoàn toàn có thể tưởng tượng được rằng ánh trăng in bóng dưới mặt biển, những con cá quẫy đuôi làm sóng sánh ánh trăng vàng. Trước sự giàu sang đó, ta còn nghe thấy âm thanh của biển cả : “ Đêm thở : sao lùa nước Hạ Long ” – màn đêm giống như một sinh mệnh, có sự sống. Thế mới thấy, Huy Cận phải là người có lòng yêu so với biển như thế nào mới có được những câu thơ tinh xảo như vậy ? Nếu mở đầu bài thơ là tiếng hát căng buồm khi ra khơi thì ở đây là khúc ca gọi cá vào. Tiếng hát vang lên trong những giờ lao động xua đi những stress. Công việc lao động nặng nhọc bỗng trở nên vui mừng hơn nhờ lời ca, tiếng hát :
“ Ta hát bài ca gọi cá vào ,
Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao ,
Biển cho ta cá như lòng mẹ ,
Nuôi lớn đời ta tự buổi nào ”
Biển trong khổ thơ được nhà thơ miêu tả với sự bao dung từ đó biểu lộ tấm lòng biết ơn dành cho biển cả : “ biển cho ta cá như lòng mẹ ” – biển êm đềm, nuôi lớn biết bao người dân miền biển. Cuối cùng sau một đêm lao động mệt nhọc, họ cũng đã thu được những thành quả xứng danh :
“ Sao mờ, kéo lưới kịp trời sáng ,
Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng ,
Vảy bạc đuôi vàng loé rạng đông ,
Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng ”
Khi kéo lưới cũng là lúc trời vừa hửng sáng – lao động suốt đêm nhưng vẫn không biết căng thẳng mệt mỏi. Hình ảnh “ tay kéo xoăn tay chùm cá nặng ” cho thấy đó là những cánh tay khỏe mạnh đang kéo những chiếc lưới đầy cá – thành quả lao động của người dân chài. Đặc biệt là hình ảnh những con cá trên khoang thuyền được miêu tả thật đẹp : “ Vẩy bạc đuôi vàng lóe rạng đông ”, khi việc làm thu hoạch cá vừa xong cũng là lúc vừa rạng đông. Bài thơ kết thúc lại bằng hình ảnh đoàn thuyền đánh cá trên hành trình dài quay trở lại :
“ Câu hát căng buồm với gió khơi ,
Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời .
Mặt trời đội biển nhô màu mới
Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi ”
Câu hát luôn được cất vang từ lúc ra khơi cho đến lúc quay trở lại. Những câu hát đã biểu lộ niềm hân hoan, phấn khởi. Cảnh bình minh được miêu tả với những nét đẹp tuyệt diệu. Con thuyền trở lại với một tâm thế khẩn trương : “ Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời ”. Nó đã phản ánh một thói quen truyền kiếp của ngư dân là đưa cá về bến trước khi trời sáng đồng thời cũng hàm ý nói lên khí thế đi lên can đảm và mạnh mẽ của họ trong công cuộc kiến thiết xây dựng quốc gia. Hoà cùng niềm vui to lớn của mọi người, nhà thơ chắp cánh cho trí tưởng tượng của mình bay bổng. Có thể nói, “ Đoàn thuyền đánh cá ” là một bài ca lao động đầy hứng khởi, hào hùng. Khi đọc từng câu thơ, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể cảm nhận thấy vẻ đẹp của vạn vật thiên nhiên, quốc gia, sự phong phú của biển khơi. Cũng như san sẻ với niềm tự hào về khí thế lao động hăng say, yêu đời của người lao động mới đã được giải phóng, đang làm chủ bản thân, làm chủ cuộc sống và quốc gia .
Sơ đồ tư duy
Dàn ý chi tiết
1. Mở bài
– Giới thiệu tác giả Huy Cận và tác phẩm Đoàn thuyền đánh cá
– Khẳng định tác phẩm là khúc tráng ca, ca tụng con người lao động với ý thức làm chủ, với niềm vui ”
2. Thân bài
a) Khái quát chung về tác phẩm
– Nêu về thực trạng sáng tác bài thơ
+ Bài thơ trở thành khúc tráng ca khi nhịp điệu cộng với sự Open nhiều từ “ hát ” giống như khúc ca hào hùng về lao động
+ Nhận xét của Huy Cận chính là cảm hứng chủ yếu khiến tác giả viết nên bài thơ : ca tụng con người lao động mới trên hai đặc thù : niềm tin làm chủ và tràn trề niềm vui ( đây là luồng gió mới trong phong thái sáng tác thời kì miền Bắc kiến thiết xây dựng xã hội chủ nghĩa )
b) Phân tích bài thơ
– Ý nghĩa nhan đề bài thơ bộc lộ cảm hứng chủ yếu của tác phẩm về những người lao động trong thời kì thiết kế xây dựng xã hội chủ nghĩa
– Khúc tráng ca về con người lao động biểu lộ theo chiều dài hành trình dài của chuyến ra khơi
– Cảnh con người sáng sủa, vui tươi, hăng say khi ra khơi
+ Đoàn thuyền ra khơi trong cảnh hoàng hôn huy hoàng, trang trọng, giàu sức sống
+ Cảnh biển vào đêm đẹp, kì vĩ, trang trọng như truyền thuyết thần thoại đồng thời gợi được sự thân quen thân thiện như ngôi nhà so với người dân chài lưới
+ Giữa lúc ngoài hành tinh chuyển vào nghỉ ngơi thì con người mở màn ra khơi lao động : “ Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi / Câu hát căng buồm cùng gió khơi ”
+ Ở đây tác giả tả khí thế của đoàn thuyền ra khơi tích hợp với động từ “ lại ” miêu tả việc làm lao động hằng ngày đầy hứng khởi
– Khí thế phơi phới, can đảm và mạnh mẽ của người lao động trên biển làm chủ cuộc sống đang chinh phục biển khơi
– Sự giàu sang và phong phú của biển cả
+ Sự phong phú, quý giá được biểu lộ qua những từ ngữ “ cá bạc ”, ‘ đoàn thoi ”
+ Cách sử dụng những hình ảnh so sánh nhân hóa tinh xảo ( nghiên cứu và phân tích từ “ dệt ”, giải pháp so sánh trong câu “ Cá thu biển Đông như đoàn thoi ”
+ Từ “ ta ” miêu tả tâm thế tự hào không còn là cái “ tôi ” nhỏ bé trước biển cả bát ngát
– Cảnh ra khơi huy hoàng đầy khí thế hứa hẹn
– Niềm cảm hứng say sưa, bài ca lao động vui mắt, trẻ khỏe ngợi ca cảnh đánh cá trên biển
+ Hình ảnh con thuyền lướt đi trên mặt biển bát ngát với cái nhìn của nhà thơ đã trở nên kì vĩ, lớn lao, sánh ngang tầm ngoài hành tinh
Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng
+ Con thuyền đặc biệt quan trọng, có sự hòa quyện với tự nhiên, biển trời
+ Con thuyền băng băng lướt sóng “ giò bụng biển ” – hình ảnh đẹp, kì ảo, miêu tả hoạt động giải trí đánh cá như một thế trận hào hùng → gợi ra sự khôn khéo, tâm hồn phóng khoáng khi chinh phục biển cả
– Cảm nhận về vẻ đẹp và sự phong phú của những loài cá quý
+ Tác giả liệt kê tên những loại cá ở biển như cá nhụ, cá chim, cá đé … những loại cá mang giá trị kinh tế tài chính
+ Biển không chỉ giàu mà còn đẹp thơ mộng : sắc tố lấp lánh lung linh của muôn loài cá ( lấp lánh lung linh, đen hồng, vàng chóe ) toàn bộ tạo nên toàn diện và tổng thể bức tranh sơn mài tuyệt đẹp của tạo hóa
+ Đêm ở biển được miêu tả sôi động, mang hơi thở của đời sống ( tiếng sóng nước hòa với nhịp gõ thuyền, hòa với sự khoáng đạt của trời cao biển rộng )
– Như vậy tầm vóc của người và đoàn thuyền được nâng lên, hòa nhập vào kích cỡ của vạn vật thiên nhiên, ngoài hành tinh. Không còn cảm xúc đơn độc, nhỏ bé của con người khi đối lập với trời rộng, sông dài trong thơ Huy Cận
– Khúc hát sung sướng trong lao động được cất lên
+ “ Ta hát bài ca gọi cá vào ” : gợi niềm vui, sự mừng thầm trong lao động
+ “ Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao ” : gợi cảm nhận chất thơ bay bổng, lãng mạn
– Những hình ảnh lãng mạn, giàu chất thơ làm cho việc làm vốn nặng nhọc, khó khăn vất vả như nghề ra khơi trở nên rộn ràng, thi vị hơn
– Khúc khải hoàn ca trong sau một ngày ra khơi khó khăn vất vả
+ Cảnh đoàn thuyền trở lại trang trọng trong bình minh lộng lẫy, bùng cháy rực rỡ “ đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời ”
+ Câu hát theo suốt hành trình dài của người dân chài, từ khi ra khơi cho tới khi về nhằm mục đích nhấn mạnh vấn đề niềm vui lao động làm giàu quê nhà .
+ Hình ảnh mặt trời lặp lại báo hiệu một sự hồi sinh, niềm vui, niềm hạnh phúc nghênh đón những người hùng của biển cả trở về
+ Đoàn thuyền là một hoán dụ chỉ người dân chài trong tư thế sánh ngang với tự nhiên, thậm chí còn trong cuộc chạy đua với vạn vật thiên nhiên họ đã thắng lợi
+ Hình ảnh “ mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi ” là niềm vui khi được mùa cá, niềm tin kỳ vọng và thắng lợi vinh quang của người lao động
3. Kết bài
– Bài thơ biểu lộ niềm sáng sủa, vui vẻ của người lao động và hồn thơ phơi phơi, tình yêu đời sống của tác giả trong những năm đầu kiến thiết xây dựng chủ nghĩa xã hội
– Âm điệu bài thơ như khúc hát mê say, phóng khoáng ngợi ca đời sống, ý thức lao động của những người con của biển
Các bài mẫu khác:
Cảm nhận bài thơ Đoàn thuyền đánh cá – mẫu 2
Đến thơ trang thơ của Huy Cận, có lẽ rằng người đọc cảm thấy ấn tượng với bài thơ “ Đoàn thuyền đánh cá ”. Tác phẩm đã khắc họa vẻ đẹp của vạn vật thiên nhiên, quốc gia, sự giàu sang của biển khơi. “ Đoàn thuyền đánh cá ” được Huy Cận sáng tác năm 1958 trong một chuyến đi trong thực tiễn dài ngày ở Hòn Gai. Huy Cận đã vẽ lên trước mắt tất cả chúng ta khung cảnh lao động hăng say trên biển. bằng một đôi mắt quan sát tinh tế, trí tưởng tượng đa dạng chủng loại, cũng như một trái tim nhạy cảm và kĩ năng thẩm mỹ và nghệ thuật điêu luyện, Khi đọc bài thơ, tất cả chúng ta hoàn toàn có thể tưởng tượng bài thơ giống như một bức tranh đầy sắc tố, sự sống : Trong khổ thơ thứ nhất, nhà thơ đã khắc họa vẻ đẹp của vạn vật thiên nhiên, cũng như hình ảnh đoàn thuyền khi ra khơi :
“ Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then đêm sập cửa
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm với gió khơi ”
Đoàn thuyền rời bến khi hoàng hôn buông xuống, mặt trời sau một ngày thao tác mệt nhọc sẵn sàng chuẩn bị nghỉ ngơi. Cách so sánh “ mặt trời xuống biển như hòn lửa ” khiến cho bức tranh vạn vật thiên nhiên tràn ngập màu đỏ rực đang. Mặt trời đang dần lặn xuống lòng đại dương bát ngát. Khi ấy màn đêm dần buông xuống. Biển giống như một gian phòng lớn của vạn vật thiên nhiên mà ở đó “ sóng đã cài then đêm sập cửa ”. Chính lúc đó, người ngư dân mới bắt tay vào việc làm đã quá quen thuộc là ra khơi đánh cá. Đoàn thuyền ra khơi, người lao động cất vang tiếng hát hòa với gió, thổi căng buồm đưa đoàn thuyền ra khơi. Lời hát đã ca tụng sự giàu sang và hào phóng của biển cả cùng vẻ đẹp lộng lẫy, diệu kì của nó trong đêm :
“ Hát rằng cá bạc biển đông lặng
Cá thu biển đông như đoàn thoi
Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng
Đến dệt lưới ta đoàn cá ơi ! ”
Vẻ đẹp của biển cả đã làm việc làm lao động vơi đi phần nào. Cảnh đánh cá trong đêm được nhà thơ miêu tả bằng cảm hứng trữ tình mãnh liệt. Huy Cận giống như đang trực tiếp lao động cùng những người ngư dân :
“ Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng
Ra đậu dặm xa dò bụng biển
Dàn đan thế trận lưới vây giăng ”
Qua cách kiến thiết xây dựng hình ảnh đầy độc lạ, con thuyền đánh cá vốn nhỏ bé trước biển cả bát ngát đã trở thành con thuyền kỳ vĩ, khổng lồ đang hòa nhập với size to lớn của vạn vật thiên nhiên, ngoài hành tinh. Ta hoàn toàn có thể tưởng tượng thấy hình ảnh con thuyền đang bay giữa khoảng trống ngoài hành tinh bát ngát. Những hình ảnh “ lái gió ”, “ buồm trăng ”, “ mây cao ”, “ biển bằng ” phảng phất phong vị thơ cổ xưa nhưng vẫn đậm chất hiện thực. Và chuyến ra khơi bắt cá có vẻ như trở thành một trận chiến đấu. Cũng có thăm dò, cũng có dàn đan thế trận và bủa vây – nhưng là bằng lưới. Người ngư dân sống gắn bó với biển cả, họ đã thuộc biển như lòng bàn tay, bao loài cá họ thuộc tên, thuộc dáng và thuộc cả thói quen của chúng :
“ Cá nhụ cá chim cùng cá đé
Cá song lấp lánh lung linh đuốc đen hồng
Cái đuôi em quẫy trăng vàng chóe
Đêm thở sao lùa nước Hạ Long ”
Màn đêm yên yên tĩnh, ánh trăng lộng lẫy phản chiếu xuống mặt nước, cá quẫy đuôi sóng sánh trăng vàng, tiếng “ em ” bật lên tự nhiên, trìu mến. Lúc này không còn là bài ca ra khơi nữa mà là bài ca ca gọi cá vẫn liên tục ngân vang. Ánh trăng giống như người bạn tâm giao. Trăng thức cùng ngư dân, trăng cùng sóng dập dờn bên mạn thuyền như gõ nhịp phụ hoạ cho tiếng hát, trăng chiếu sáng cho ngư dân kéo được những mẻ cá đầy … Đặc biệt là hình ảnh “ biển cho ta cá như lòng mẹ ” cho thấy sự bao dung, yêu thương của biển cả với con người. Cuối cùng thì lao động khó khăn vất vả đã được đền đáp xứng danh bằng thành quả :
“ Sao mờ kéo lưới kịp trời sáng
Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng
Vẩy bạc đuôi vàng loé rạng đông
Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng ”
Họ đang dùng sức mạnh của đôi tay cuồn cuộn để kéo lên những mẻ lưới nặng trĩu mới đẹp làm thế nào. Màu sắc đa dạng chủng loại, lấp lánh lung linh vẩy bạc, đuôi vàng của bao loài cá càng khiến cho cảnh rạng đông thêm rực rỡ tỏa nắng. Nhịp điệu câu thơ “ lưới xếp buồm lên đón nắng hồng ” chậm rãi, gợi cảm giác thanh thản, vui vẻ. Từ đó cho thấy tâm trạng phấn khởi của người ngư dân trước. Kết lại, khổ thơ ở đầu cuối miêu tả cảnh quay trở lại của đoàn thuyền đánh cá :
“ Câu hát căng buồm với gió khơi
Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời
Mặt trời đội biển nhô màu mới
Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi”
Tiếng hát Open từ đầu đến cuối bài thơ. Tiếng hát hoà trong gió, thổi căng buồm đưa đoàn người ra khơi đêm trước nay lại cùng đoàn thuyền đầy ắp cá hân hoan về bến. Hình ảnh “ đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời ” vừa tả thực mà cũng vừa mang ý nghĩa hình tượng. Đó là thói quen truyền kiếp của người ngư dân, khi phải đem cá về bến trước khi trời sáng. Cũng là tâm thế sẵn sàng chuẩn bị của họ trước một chuyến lao động mới. Qua bài thơ “ Đoàn thuyền đánh cá ”, người đọc cảm nhận được việc làm lao động hăng say của những người ngư dân, cũng như thêm tự hào về vạn vật thiên nhiên, con người Nước Ta trong công cuộc thiết kế xây dựng xã hội chủ nghĩa .
Cảm nhận bài thơ Đoàn thuyền đánh cá – mẫu 3
Huy Cận là một trong những nhà thơ tiêu biểu vượt trội của trào lưu Thơ Mới. Sau cách mạng ông nhanh gọn hoà nhập vào công cuộc kháng chiến vĩ đại và trường kì của dân tộc bản địa. Hoà bình lập lại, từng trang thơ Huy Cận ấm cúng hơi thở của đời sống đang lên. Bài thơ ” Đoàn thuyền đánh cá ” được sáng tác ở Hòn Gai năm 1958 nhân một chuyến đi trong thực tiễn dài ngày. Bài thơ thực sư là một bài ca ca tụng đời sống của những con người lao động mới. Với đôi mắt quan sát tinh tế, trí tưởng tượng đa dạng và phong phú, trái tim nhạy cảm và kĩ năng nghệ thuật và thẩm mỹ điêu luyện, nhà thơ đã vẽ lên trước mắt tất cả chúng ta khung cảnh lao động hăng say trên biển. Cả bài thơ như một bức tranh sơn mài lộng lẫy những sắc màu huyền ảo, hấp dẫn vô cùng :
“ Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then đêm sập cửa
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm với gió khơi. ”
Đoàn thuyền đánh cá rời bến vào lúc hoàng hôn, mặt trời như hòn lửa đỏ rực đang lặn dần vào lòng đại dương bát ngát, màn đêm buông xuống, kết thúc một ngày. Biển kín kẽ như một gian phòng lớn của vạn vật thiên nhiên bởi cách nói thật riêng không liên quan gì đến nhau ” sóng đã cài then đêm sập cửa “. Chính vào thời gian ấy, ngư dân bắt tay vào việc làm quen thuộc của mình : Ra khơi đánh cá ! Mặt biển đêm không lạnh lẽo mà ấm cúng hẳn lên bởi tiếng hát âm vang, náo nức, bộc lộ niềm vui to lớn của người lao động được giải phóng, tiếng hát hoà cùng gió, thổi căng buồm đưa đoàn thuyền ra khơi. Lời hát ca tụng sự phong phú và hào phóng của biển cả cùng vẻ đẹp lộng lẫy, diệu kì của nó trong đêm :
“ Hát rằng cá bạc biển đông lặng
Cá thu biển đông như đoàn thoi
Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng
Đến dệt lưới ta đoàn cá ơi ! ”
Video bài văn mẫu Cảm nhận bài thơ Đoàn thuyền đánh cá
Sự mê hồn vẻ đẹp của biển đã làm giảm bớt bao nỗi nhọc nhằn khó khăn vất vả trong việc đánh cá, đem lại niềm vui và sức mạnh cho ngư dân. Cảnh đánh cá trong đêm được nhà thơ miêu tả bằng cảm hứng trữ tình mãnh liệt. Tác giả như nhập thân vào vạn vật thiên nhiên, việc làm, và con người :
“ Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng
Ra đậu dặm xa dò bụng biển
Dàn đan thế trận lưới vây giăng. ”
Con thuyền đánh cá vốn nhỏ bé trước biển cả bát ngát đã trở thành con thuyền kì vĩ, khổng lồ hoà nhập với kích cỡ to lớn của vạn vật thiên nhiên, thiên hà. Con thuyền đó đang bay giữa khoảng trống trong một đêm thuỷ tinh tuyệt đẹp. Những hình ảnh ” lái gió “, ” buồm trăng “, ” mây cao “, ” biển bằng ” phảng phất phong vị thơ cổ xưa nhưng vẫn đậm chất hiện thực. Chuyến ra khơi đánh cá cũng giống như một trận đánh thật sự hào hùng. Cũng thăm dò, cũng dàn đan thế trận và bủa vây bằng. .. lưới ! Đã bao đời nay, ngư dân có quan hệ ngặt nghèo với biển cả. Họ thuộc biển như lòng bàn tay, bao loài cá họ thuộc tên, thuộc dáng và thuộc cả thói quen của chúng :
“ Cá nhụ cá chim cùng cá đé
Cá song lấp lánh lung linh đuốc đen hồng
Cái đuôi em quẫy trăng vàng choé
Đêm thở sao lùa nước Hạ Long. ”
Trên mặt biển đêm, ánh trăng lộng lẫy dát bạc, cá quẫy đuôi sóng sánh trăng vàng, tiếng ” em ” bật lên tự nhiên, trìu mến. Bài ca gọi cá vẫn liên tục ngân vang : lúc náo nức, lúc lại thật tha thiết. Trăng thức cùng ngư dân, trăng cùng sóng dập dờn bên mạn thuyền như gõ nhịp phụ hoạ cho tiếng hát, trăng chiếu sáng cho ngư dân kéo được những mẻ cá đầy. Với ngư dân, biển cả bát ngát ” như lòng mẹ “, vì thế vạn vật thiên nhiên và con người thật hoà hợp, uyển chuyển. Nhịp điệu việc làm càng khẩn trương, sôi sục khi bóng đêm dần tàn, ngày đang đến :
“ Sao mờ kéo lưới kịp trời sáng
Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng
Vẩy bạc đuôi vàng loé rạng đông
Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng. ”
Bao công lao khó khăn vất vả đã được đền bù, dáng người ngư dân đang choãi chân, nghiêng người dồn tổng thể sức mạnh vào đôi tay cuồn cuộn để kéo lên những mẻ lưới nặng trĩu mới đẹp làm thế nào ! Màu sắc nhiều mẫu mã, lấp lánh lung linh vẩy bạc, đuôi vàng của bao loài cá càng khiến cho cảnh rạng đông thêm rực rỡ tỏa nắng. Nhịp điệu câu thơ ” lưới xếp buồm lên đón nắng hồng ” chậm rãi, gợi cảm giác thanh thản, vui mắt, phản ánh tâm trạng hài lòng của ngư dân trước những tác dụng tốt đẹp của chuyến ra khơi. Khổ thơ ở đầu cuối miêu tả cảnh quay trở lại của đoàn thuyền đánh cá :
“ Câu hát căng buồm với gió khơi
Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời
Mặt trời đội biển nhô màu mới
Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi ” .
Vẫn là tiếng hát khoẻ khoắn của ngư dân dạn dày sông nước đang vươn lên làm chủ cuộc sống. Tiếng hát hoà trong gió, thổi căng buồm đưa đoàn người ra khơi đêm trước nay lại cùng đoàn thuyền đầy ắp cá hân hoan về bến. Hình ảnh ” đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời ” rất thực mà cũng rất hào hùng. Nó phản ánh một thói quen truyền kiếp của ngư dân là đưa cá về bến trước khi trời sáng đồng thời cũng hàm ý nói lên khí thế đi lên can đảm và mạnh mẽ của họ trong công cuộc kiến thiết xây dựng quốc gia. Hoà cùng niềm vui to lớn của mọi người, nhà thơ chắp cánh cho trí tưởng tượng của mình bay bổng. Đoàn thuyền đi trên biển, giữa màu hồng rạng rỡ tinh khôi và ánh mặt trời phản chiếu trong muôn ngàn mắt cá khiến nhà thơ liên tưởng đến hàng ngàn những mặt trời nhỏ bé đang toả rạng niềm vui. Đến đây bức tranh biển cả ngập tràn sắc tố tươi đẹp và ăm ắp chất sống trong từng dáng hình, từng đường nét của cảnh, của người. ” Đoàn thuyền đánh cá ” là một bài ca lao động hứng khởi, hào hùng. Bài ca ấy dành cho biển hào phóng, cho những con người cần mẫn, gan góc đang làm giàu cho quốc gia. Cảm hứng trữ tình và thẩm mỹ và nghệ thuật điêu luyện được tác giả sử dụng trong bài thơ đã hấp dẫn người đọc thật sự. Chúng ta cùng san sẻ niềm vui to lớn với nhà thơ, với tổng thể những người lao động mới đang tự tôn ngẩng cao đầu trên con đường đi tới tương lai tươi đẹp .
Cảm nhận bài thơ Đoàn thuyền đánh cá – mẫu 4
Bài thơ “ Đoàn thuyền đánh cá ” là một trong những tác phẩm tiêu biểu vượt trội của nhà thơ Huy Cận. Qua tác phẩm, người đọc sẽ cảm nhận được vẻ đẹp vạn vật thiên nhiên cũng như việc làm lao động hăng say của người ngư dân. Trước tiên, Huy Cận đã khắc họa cho tất cả chúng ta một bức tranh vạn vật thiên nhiên đầy sắc tố và sức sống :
“ Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then, đêm sập cửa .
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi ,
Câu hát căng buồm cùng gió khơi ”
Hình ảnh so sánh “ mặt trời xuống biển ” với “ hòn lửa ” gợi ra sắc tố và hình dạng của mặt trời khi hoàng hôn buông xuống. Kết hợp với hình ảnh nhân hóa “ sóng đã cài then, đêm sập cửa ” khiến biển giống như là một căn nhà to lớn. Đây là thời gian mà vạn vật nghỉ ngơi. Nhưng lại là lúc người ngư dân khởi đầu việc làm lao động. Không chỉ một con thuyền, mà là cả một “ đoàn thuyền ” – số nhiều, chỉ một tập thể. Đoàn thuyền ấy “ lại ra khơi ”, lại liên tục lao động hăng say. Tiếng hát khi ra khơi mang theo niềm hứng khởi, sự kỳ vọng về một vụ mùa bội thu. Nếu như ở trên tác giả Huy Cận với việc sử dụng cách nói độc lạ, miêu tả con thuyền ra khơi ta còn nhìn thấy được vẻ đẹp cua biển khi màn đêm buông xuống thì ở khổ thơ tiếp theo tác giả miêu tả cảnh biển rất là thơ mộng :
“ Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng ,
Ra đậu dặm xa dò bụng biển ,
Dàn đan thế trận lưới vây giăng ”
Hình ảnh “ con thuyền lái gió với buồm trăng ” với vừa có tính thực lại vừa mang vẻ đẹp lãng mạn. Con thuyền ấy thật vĩ đại : “ lướt giữa mây cao với biển bằng ” gợi ra hình ảnh con thuyền giống như một tấm ván khổng lồ đang lướt giữa khoảng trống bát ngát, to lớn – tầm vóc thiên hà. Công việc lao động diễn ra ngay trong đêm : “ Ra đậu dặm xa dò bụng biển ” – mặc dầu trong đêm hôm, ngư dân vẫn miệt mài với việc làm đánh cá của mình. Đánh cá cũng giống như đang đánh trận, mà con người phải sử dụng mưu trí tạo ra thế trận để vượt mặt vạn vật thiên nhiên. Huy Cận không chỉ nói về vẻ đẹp của vạn vật thiên nhiên mà còn bộc lộ đời sống lao động trong thời kỳ mới :
“ Ta hát bài ca gọi cá vào ,
Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao ,
Biển cho ta cá như lòng mẹ ,
Nuôi lớn đời ta tự buổi nào ”
Nhà thơ đã sử dụng tích hợp giữa bút pháp hiện thực và lãng mạn đã biểu lộ không khí thao tác sôi sục, khẩn trương. Công việc rất nặng nhọc. Họ phải làm thâu đêm. Họ kéo xoăn tay có nghĩa phải dùng rất là, tay căng phồng cuộn cuộn với nhau :
“ Sao mờ, kéo lưới kịp trời sáng ,
Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng ,
Vảy bạc đuôi vàng loé rạng đông ,
Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng ”
Bài thơ kết thúc lại bằng hình ảnh đoàn thuyền đánh cá trên hành trình dài trở lại :
“ Câu hát căng buồm với gió khơi ,
Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời .
Mặt trời đội biển nhô màu mới
Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi ”
Câu hát luôn được cất vang từ lúc ra khơi cho đến lúc quay trở lại. Những câu hát đã biểu lộ niềm hân hoan, phấn khởi. Cảnh bình minh được miêu tả với những nét đẹp tuyệt diệu. Con thuyền quay trở lại với một tâm thế khẩn trương : “ Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời ”. Nó đã phản ánh một thói quen truyền kiếp của ngư dân là đưa cá về bến trước khi trời sáng đồng thời cũng hàm ý nói lên khí thế đi lên can đảm và mạnh mẽ của họ trong công cuộc thiết kế xây dựng quốc gia. Hình ảnh “ mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi ” biểu lộ một niềm tin hướng về tương lai của người ngư dân. Qua bài thơ “ Đoàn thuyền đánh cá ”, Huy Cận đã khắc họa hình ảnh xinh xắn trang trọng cũng như bộc lộ sự hòa giải giữa vạn vật thiên nhiên và con người lao động. Từ đó, tác phẩm cũng thể hiện niềm vui, tự hào của nhà thơ so với vạn vật thiên nhiên, quốc gia .
Cảm nhận bài thơ Đoàn thuyền đánh cá – mẫu 5
Trong công cuộc kiến thiết xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, đã giấy lên một trào lưu “ mỗi người thao tác bằng hai ” vừa kiến thiết xây dựng miền Bắc, vừa chi viện cho mặt trận tiền tuyến miền nam. Khắp nơi mọi người ra sức lao động không quản ngày đêm, khổ cực. Với ý thức đó, những nhà văn, nhà thơ đã đi sát với đời sống của những người lao động để phản ánh và ca tụng họ. Trong đó, tác phẩm để lại được nhiều ấn tượng nhất, có lẽ rằng là “ Đoàn thuyền đánh cá ” của Huy Cận .
Mở đầu bài thơ là hình ảnh đoàn thuyền ra khơi :
“Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then đêm sập cửa
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm cùng gió khơi”
Bằng giọng thơ gân guốc, với cặp mắt quan sát tinh xảo, tác giả đã chọn một thời gian rất là đặc biệt quan trọng đó là lúc hoàng hôn. Mặt trời từ từ lặn sâu xuống lòng biển được tác giả ví như “ hòn lửa ”. Với cách so sánh này, làm hiện ra trước mặt người đọc một khoảng trống huy hoàng và trang trọng làm ngây ngất lòng người. Nhưng khoảng trống xinh xắn ấy cũng chỉ diễn ra trong chốc lát rồi nhường chỗ cho màn đêm lan tỏa. Với thẩm mỹ và nghệ thuật nhân hóa “ sóng cài then, đêm sập cửa ” đã biểu lộ sự dứt khoát về chuyển giao khoảng trống. Sau một ngày thao tác khó khăn vất vả, thiên hà đã đi vào nghỉ ngơi, thư giãn giải trí. Trong thực trạng đó, con người lại bắt tay vào lao động. Sự trái chiều giữa vạn vật thiên nhiên và con người cùng với những giải pháp nghệ thuật và thẩm mỹ độc lạ đã tạo nên một khoảng trống lộng lẫy, gợi bao xúc cảm cho người đọc .
“ Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi ”, biểu lộ rõ nét đây không phải là lần đầu đi biển mà việc làm đó được lặp đi lặp lại một cách đều đặn, tiếp tục. Phải nói rằng, đi đánh cá trên biển đã trở thành nền nếp, không phải của con thuyền mà của cả đoàn thuyền. Họ ra đi với ý thức đoàn kết, phấn khởi, sáng sủa, khí thế khẩn trương trong lao động. Tinh thần đó được biểu lộ qua câu hát mạnh khỏe, lời hát của họ như hòa vào trong gió, thổi căng buồm đẩy con thuyền thẳng tiến ra khơi .
Ở khổ thơ tiếp theo, tác giả miêu tả điển hình nổi bật về nét đẹp của người dân làng chài :
“Hát rằng cá bạc biển đông lặng
Cá thu biển đông như đoàn thoi
Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng
Đến dệt lưới ta đoàn cá ơi”
Câu hát của những người đi biển, nó không những biểu lộ được tâm hồn sáng sủa và khí thế khẩn trương mà còn nói lên niềm mong ước của con người. Đi đánh cá từ ngàn đời này may rủi là chuyện thường tình. Vì vậy, trong câu hát ta đọc được những ước mong của họ. Đó là ước mong về trời yên biển lặng, gặp được luồng cá để đánh bắt cá được nhiều. Giọng điệu lời thơ như ngân lên ngọt ngào, ngân dài và xa mãi. Các hình ảnh của cá được so sánh, ẩn dụ là những nét phát minh sáng tạo độc lạ đem đến cho người đọc một cảm nhận thứ vị về con người lao động trong công cuộc kiến thiết xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc .
Ở khổ thơ thứ ba là hình ảnh con thuyền với cảnh đánh bắt cá cá trên biển :
“Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng
Ra đậu dặm xa dò bụng biển
Dàn đan thế trận lưới vây giăng”
Có thể nói rằng, hàng loạt khổ thơ là một bức tranh sơn mà lộng lẫy. Tất cả những hình ảnh : mây, nước, sao, trời được vẽ nên bằng ngôn từ lộng lẫy, huyền ảo. Đặc biệt là hình ảnh con thuyền vừa có tính hiện thực lại vừa mang vẻ đẹp lãng mạn. “ Lái gió ” “ buồm trăng ” – đọc câu thơ, ta có cảm nhận vạn vật thiên nhiên cũng góp thêm phần vào công cuộc đánh bắt cá. Trăng sao như soi rõ hơn cho con người phát hiện ra luồng cá. Giữa biển trời bát ngát, trời và biển như hòa vào một. Còn so với người dân chai, tác giả miêu tả họ với niềm tin làm chủ biển khơi. Họ dữ thế chủ động, phát minh sáng tạo trong lao động, sắp xếp đánh bắt cá cá như một trận đánh. Với niềm tin lao động nhiệt huyết, sáng sủa như vậy, thì chắc như đinh hiệu suất cao sẽ cao hơn .
Ở khổ thơ thứ tư, tác giả dành riêng để miêu tả sự phong phú của biển cả :
“Cá nhụ cá chim cùng cá đé
Cá song lấp lánh đuốc đen hồng
Cái đuôi em quẫy trăng vàng chóe
Đêm thở, sao lùa nước Hạ Long”
Nếu như cả bài thơ là một bức tranh phát minh sáng tạo về không khí lao động của những người đi biển, thì chi tiết cụ thể về đàn cá là một phát minh sáng tạo rực rỡ. Các giải pháp thẩm mỹ và nghệ thuật ở đây được sử dụng một cách linh động, làm người đọc cảm thấy được sự phong phú của biển cả. Hình ảnh cá được miêu tả mơ mộng làm thế nào : “ cái đuôi em quẫy trăng vàng chóe ”. Trong cái phong phú đó, ta nghe được nhịp thở của biển khơi : “ Đêm thở sao lùa nước Hạ Long ”. Có thật sự yêu dấu biển, yêu con người lao động thì nhà thơ mới có được những hình ảnh đẹp, những cau thơ hay đến như vậy .
Ở khổ thơ tiếp theo, là hình ảnh bao dung của biển :
“Ta hát bài ca gọi cá vào
Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao
Biển cho ta cá như lòng mẹ
Nuôi lớn đời ta tự buổi nào”
Nếu như mở đầu bài thơ là tiếng hát căng buồm khi ra khơi thì ở đây lại là khúc ca gọi cá. Tiếng hát được vang lên trong những giờ lao động, xua đi những khó nhọc và làm khô đi những giọt mồ hôi. Trong mùi vị mặn mòi của biển, lời hát như khuyến khích, giúp cho thành quả lao động được cao hơn. Biển trong khổ thơ này được miêu tả rất là bao dung và nhân hậu “ cho ta cá như lòng mẹ ”. Người dân chai gắn liền cuộc sống mình với biển cả, vì vậy biển so với họ thật thân mật, thân thương biết bao .
Sau một đêm lao động khó khăn vất vả khẩn trương, họ đã gặt hái được những thành quả lao động xứng danh :
“Sao mờ kéo lưới kịp trời sáng
Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng
Vẩy bạc đuôi vàng lóe rạng đông
Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng”
Thời gian trôi nhanh, sau một đêm dài miệt mài trong lao động, thế nhưng tình thần của những người đi biển vẫn không hề giảm sút. Họ nhiệt huyết thu hoạch những mẻ cá đầy khoang. Vì sao vậy ? Phải chăng sau một đêm khó khăn vất vả, họ đã thu được thắng lợi lớn “ chùm cá nặng ”. Hình ảnh những con cá trên khoang thuyền được miêu tả sao mà đẹp thế “ vẩy bạc đuôi vàng lóe rạng đông ”. Phải chăng đây chính là tương lai của những người đi biển, tương lai do chính bàn tay họ tạo nên .
Phần cuối bài thơ là hình ảnh đoàn thuyền đánh cá quay trở lại :
Câu hát căng buồm cùng gió khơi
Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời
Mặt trời đội biển nhô màu mới
Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.
Một điều người đọc dễ nhận thấy nhất đó là câu hát được cất lên từ lúc ra đi cho đến lúc quay trở lại. Những câu hát khi quay trở lại biểu lộ rõ một niềm hân hoan, phấn khởi. Cảnh rạng đông và mặt trời từ từ đổi biển nhô lên thật tuyệt diệu. Và, tuyệt diệu hơn cả đó là đoàn thuyền quay trở lại với cá đầy khoang. Hình ảnh con thuyền quay trở lại được miêu tả khẩn trương như lúc ra đi : “ đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời ”. Phải chăng ở đây, những người đi biển đang chạy đua với thời hạn để sẵn sàng chuẩn bị cho đợt ra biển tiếp theo. Những người lao động không thỏa mãn nhu cầu với những hiệu quả đạt được. Vì vậy, họ phải chạy đua với thời hạn để làm ra được nhiều của cải hơn cho quốc gia. Cảnh bình minh thật huy hoàng nhưng người lao động không kịp ngắm nó, phần nhiều mọi tâm lý của họ chỉ tập trung chuyên sâu vào việc làm lao động. Đây chính là niềm tin lao động của nhân dân ta trong thời kì thiết kế xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc. Với giọng thơ khỏe mạnh, tích hợp với cách sử dụng những giải pháp thẩm mỹ và nghệ thuật nhân hóa, hoán dụ tài tình, nhà thơ đã vẽ lên được một bức tranh tuyệt đẹp về cảnh đoàn thuyền đánh cá quay trở lại lúc bình minh .
Công cuộc kiến thiết xây dựng CNXH ở miền Bắc đã đi qua. Nhưng mỗi lần đọc lại bài “ Đoàn thuyền đánh cá ” ta như thấy hiện ra trước mắt niềm tin lao động khẩn trương của những con người không quản ngày đếm để làm ra được thêm nhiều của cải cho quốc gia. Cả bài thơ là một bức tranh tuyệt đẹp, đẹp về cảnh vạn vật thiên nhiên, đẹp về niềm tin lao động. Đó là thành công xuất sắc nhất của nhà thơ Huy Cận trong tác phẩm này .
Cảm nhận bài thơ Đoàn thuyền đánh cá – mẫu 6
Bài thơ “ Đoàn thuyền đánh cá ” là một trong những tác phẩm tiêu biểu vượt trội của nhà thơ Huy Cận. Qua tác phẩm, người đọc sẽ cảm nhận được vẻ đẹp vạn vật thiên nhiên cũng như việc làm lao động hăng say của người ngư dân .
Trước tiên, Huy Cận đã khắc họa cho tất cả chúng ta một bức tranh vạn vật thiên nhiên đầy sắc tố và sức sống :
“Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then, đêm sập cửa.
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi,
Câu hát căng buồm cùng gió khơi”
Hình ảnh so sánh “ mặt trời xuống biển ” với “ hòn lửa ” gợi ra sắc tố và hình dạng của mặt trời khi hoàng hôn buông xuống. Kết hợp với hình ảnh nhân hóa “ sóng đã cài then, đêm sập cửa ” khiến biển giống như là một căn nhà to lớn. Đây là thời gian mà vạn vật nghỉ ngơi. Nhưng lại là lúc người ngư dân khởi đầu việc làm lao động. Không chỉ một con thuyền, mà là cả một “ đoàn thuyền ” – số nhiều, chỉ một tập thể. Đoàn thuyền ấy “ lại ra khơi ”, lại liên tục lao động hăng say. Tiếng hát khi ra khơi mang theo niềm hứng khởi, sự kỳ vọng về một vụ mùa bội thu .
Nếu như ở trên tác giả Huy Cận với việc sử dụng cách nói độc lạ, miêu tả con thuyền ra khơi ta còn nhìn thấy được vẻ đẹp cua biển khi màn đêm buông xuống thì ở khổ thơ tiếp theo tác giả miêu tả cảnh biển rất là thơ mộng :
“Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng,
Ra đậu dặm xa dò bụng biển,
Dàn đan thế trận lưới vây giăng”
Hình ảnh “ con thuyền lái gió với buồm trăng ” với vừa có tính thực lại vừa mang vẻ đẹp lãng mạn. Con thuyền ấy thật vĩ đại : “ lướt giữa mây cao với biển bằng ” gợi ra hình ảnh con thuyền giống như một tấm ván khổng lồ đang lướt giữa khoảng trống bát ngát, to lớn – tầm vóc ngoài hành tinh. Công việc lao động diễn ra ngay trong đêm : “ Ra đậu dặm xa dò bụng biển ” – mặc dầu trong đêm hôm, ngư dân vẫn miệt mài với việc làm đánh cá của mình. Đánh cá cũng giống như đang đánh trận, mà con người phải sử dụng mưu trí tạo ra thế trận để vượt mặt vạn vật thiên nhiên. Huy Cận không chỉ nói về vẻ đẹp của vạn vật thiên nhiên mà còn biểu lộ đời sống lao động trong thời kỳ mới :
“Ta hát bài ca gọi cá vào,
Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao,
Biển cho ta cá như lòng mẹ,
Nuôi lớn đời ta tự buổi nào”
Nhà thơ đã sử dụng tích hợp giữa bút pháp hiện thực và lãng mạn đã bộc lộ không khí thao tác sôi sục, khẩn trương. Công việc rất nặng nhọc. Họ phải làm thâu đêm. Họ kéo xoăn tay có nghĩa phải dùng rất là, tay căng phồng cuộn cuộn với nhau :
“Sao mờ, kéo lưới kịp trời sáng,
Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng,
Vảy bạc đuôi vàng loé rạng đông,
Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng”
Bài thơ kết thúc lại bằng hình ảnh đoàn thuyền đánh cá trên hành trình dài quay trở lại :
“Câu hát căng buồm với gió khơi,
Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời.
Mặt trời đội biển nhô màu mới
Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi”
Câu hát luôn được cất vang từ lúc ra khơi cho đến lúc quay trở lại. Những câu hát đã biểu lộ niềm hân hoan, phấn khởi. Cảnh bình minh được miêu tả với những nét đẹp tuyệt diệu. Con thuyền trở lại với một tâm thế khẩn trương : “ Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời ”. Nó đã phản ánh một thói quen truyền kiếp của ngư dân là đưa cá về bến trước khi trời sáng đồng thời cũng hàm ý nói lên khí thế đi lên can đảm và mạnh mẽ của họ trong công cuộc thiết kế xây dựng quốc gia. Hình ảnh “ mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi ” bộc lộ một niềm tin hướng về tương lai của người ngư dân .
Qua bài thơ “ Đoàn thuyền đánh cá ”, Huy Cận đã khắc họa hình ảnh đẹp tươi trang trọng cũng như bộc lộ sự hòa giải giữa vạn vật thiên nhiên và con người lao động. Từ đó, tác phẩm cũng thể hiện niềm vui, tự hào của nhà thơ so với vạn vật thiên nhiên, quốc gia .
Cảm nhận bài thơ Đoàn thuyền đánh cá – mẫu 7
Huy Cận là một trong những nhà thơ tiêu biểu vượt trội của nền thi ca Nước Ta tân tiến. Bài thơ ” Đoàn thuyền đánh cá ” được ông viết tại vùng biển Hòn Gai ngày 1/10/1958, in trong tập thơ ” Trời mỗi ngày lại sáng ” .
Bài thơ được viết theo thể thơ thất ngôn gồm có 7 khổ thơ, mỗi khổ thơ có 4 câu ; đoạn thơ trong sách Tiếng Việt 4, chỉ trích 5 khổ thơ. Tác giả tả đoàn thuyền đánh cá một đêm trăng trên Hạ Long, qua đó ca tụng niềm tin lao động hăng say và sáng sủa yêu đời của những người dân chài trong chính sách mới .
Khổ thơ thứ nhất nói về cảnh đoàn thuyền đánh cá ra khơi khi ” Mặt Trời xuống biển “. Mặt Trời đỏ rực ” như hòn lửa ” vừa ” xuống biển ” thì chỉ thấy những con sóng như then cài ” sập cửa ” ngôi nhà ngoài hành tinh. Chính lúc đó, đoàn thuyền ra khơi. Tiếng hát của ngư dân vang xa hòa với gió khơi đã làm căng cánh buồm. Tiếng hát và cánh buồm căng gió biển biểu lộ khí thế ra khơi đã mừng thầm của đoàn thuyền đánh cá .
“Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi
Câu hát căng buồm cùng gió khơi”.
Khổ thơ thứ hai nói lên lời cầu mong của người dân chài : ra khơi sóng yên biển lặng, suôn sẻ gặp luồng cá thu ” như đoàn thoi “, đánh bắt cá được nhiều cá. Lời cầu mong tha thiết ngọt ngào :
” Đến dệt lưới ta đoàn cá ơi ! ” .
Khổ thơ thứ ba tả cảnh đánh cá. Những ngư dân vừa gõ thuyền đuổi cá, vừa cất tiếng hát ngợi ca biển như người mẹ nhân hậu. Trăng trên trời cao chiếu xuống biển xanh như vỗ vào mạn thuyền, cùng gõ nhịp đuổi cá. Những vần thơ ngọt ngào và có hình ảnh đẹp mang sắc tố lãng mạn :
“Ta hát bài ca gọi cá vào,
Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao,
Biển cho ta cá như lòng mẹ
Nuôi lớn đời ta tự buổi nào”.
Cảnh kéo lưới diễn ra lúc ” sao mờ ” trời sắp sáng. Câu thơ ” Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng ” vừa tả cá biển từng chùm mắc vào lưới, vừa bộc lộ vẻ cường tráng, dẻo dai của những ngư dân lúc kéo lưới. Cá tươi ngon đầy khoang thuyền hiện lên dưới ánh hồng rạng đông :
” Vảy bạc đuôi vàng lóe rạng đông ” .
Màu ” bạc ” của vảy cá, sắc ” vàng ” của đuôi cá đều ” lóe ” dưới ánh đông trong niềm vui của bao người. Nghệ thuật dùng từ và phối sắc của Cận thật tài tình .
Khổ thơ cuối bài gợi tả đoàn thuyền đánh cá quay trở lại. Mừng vui phấn khởi trước một chuyến ra khơi suôn sẻ, những thủy thủ lại cất cao tiếng hát. Con thuyền và mặt trời được nhân hóa đầy khí thế :
“Đoàn thuyền chạy đua cùng Mặt Trời
Mặt Trời đội biển nhô màu mới”.
Và những mắt cá lấp lánh trong khoang thuyền góp phần làm cho cảnh biển một sớm bình minh thêm phần huy hoàng, tráng lệ:
” Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi ‘ ‘ .
Hình ảnh mắt cá ở đây tượng trưng cho đời sống mới ấm no, yên vui của bà con dân chài trên vùng biển quê nhà. ” Đoàn thuyền đánh cá ” là một bài thơ hay. Hình tượng đẹp, giọng thơ ngọt ngào, nó là bài ca lao động của người dân chài khi quê nhà quốc gia ” trời mỗi ngày lại sáng ” .
Source: https://thcsbevandan.edu.vn
Category : Thông tin cần biết