NGƯỜI ĐÀN BÀ HÀNG CHÀI TRONG “ CHIẾC THUYỀN NGOÀI XA ”

Truyện ngắn “ Chiếc thuyền ngoài xa ” của Nguyễn Minh Châu đã thiết kế xây dựng thành công xuất sắc hình tượng nhân vật người đàn bà hàng chài, một người phụ nữ lao động lam lũ, xấu số, trải đời và sáng đẹp tình yêu thương, đức hi sinh và lòng vị tha cao quý. Người phụ nữ xấu số ấy đã để lại cho người đọc một niềm cảm thông và trân trọng thâm thúy bởi những phẩm chất đáng quý của bà. Vì vậy, hãy cùng Học văn chị Hiên khám phá rõ hơn nhân vật này qua bài viết dưới đây nhé !

Bài làm

Nghệ thuật là nghành của cái độc lạ. Những tác phẩm nghệ thuật và thẩm mỹ đạt đến chuẩn mực của cái hay, cái xinh xắn sẽ “ vượt qua mọi sự băng hoại của thời hạn và chỉ mình nó không thừa nhận cái chết ”. Cũng như dù thời hạn có trôi qua nhưng những giá trị của “ Chiếc thuyền ngoài xa ” ( Nguyễn Minh Châu ) vẫn vẹn nguyên và tỏa sáng. Đến với tác phẩm này bên cạnh những nhân vật Phùng, Đẩu, lão đàn ông …, tất cả chúng ta hẳn là không hề quên được nhân vật người đàn bà hàng chài. Đây chính là hình tượng tiêu biểu vượt trội cho ý niệm thẩm mỹ và nghệ thuật của nhà văn Nguyễn Minh Châu về cách nhìn đời sống và con người, để lại nhiều ấn tượng sâu đậm trong lòng fan hâm mộ .
Nguyễn Minh Châu là một tác gia tiêu biểu vượt trội của nền văn xuôi văn minh Nước Ta. Là cây bút đi tiên phong cho quy trình thay đổi văn học như nhà văn Nguyên Ngọc từng ca tụng : “ Nguyễn Minh Châu thuộc trong số những nhà văn mở đường tinh anh và năng lực nhất của văn học ta lúc bấy giờ ” ; ông luôn ý thức về ngòi bút của mình, luôn trăn trở, tìm tòi, thay đổi cách viết cũng như phát hiện những điều mới lạ, có ý nghĩa trong đời sống để bộc lộ. Là cây bút có nhiều thưởng thức trong đời sống, đời sống của những người lính ngoài mặt trận cũng như đời sống của những người dân chài sau cuộc chiến tranh, Nguyễn Minh Châu đã dựng lên một bức tranh góc cạnh có chiều sâu, có sức khái quát cao về đời sống đa diện, nhiều chiều luôn hoạt động và tăng trưởng. Truyện ngắn “ Chiếc thuyền ngoài xa ” là một truyện ngắn rực rỡ của Nguyễn Minh Châu trong chặng đường văn học thời kỳ thay đổi. Truyện xoáy sâu vào bức tranh hiện thực của đời sống người lao động thuyền chài ở một vùng ven biển miền Trung. “ Chiếc thuyền ngoài xa ” được tác giả viết vào năm 1983, lúc đầu được in trong tập “ Bến quê ”, sau đó có vinh dự được nhà văn dùng để đặt tên cho cả tập truyện ngắn xuất bản năm 1987. Hình ảnh người đàn bà hàng chài với những vẻ đẹp khuất lấp tâm hồn ẩn khuất đằng sau những bộn bề, bụi bẩn đời thường chính là điểm sáng của tác phẩm .
HÌNH ẢNH LÁ NGÓN TRONG TÁC PHẨM VỢ CHỒNG A PHỦ
Hình ảnh người đàn bà ấy Open trong một nghịch cảnh éo le, độc lạ. Trong cảnh đẹp như “ một bức tranh mực tàu của một danh họa thời cổ. Mũi thuyền in một nét mơ hồ lòe nhòe vào khung trời sương mù trắng như sữa có pha đôi chút màu hồng hồng do ánh mặt trời chiếu vào ” ấy lại là một thực sự éo le, ngang trái. Giữa lúc chàng trai nghệ sĩ Phùng thăng hoa biết bao xúc cảm trước cái đẹp hiếm có thì / cái hiện thực như đập vào mắt Phùng. Đó là một thực sự trần trụi về một mái ấm gia đình hàng chài với người đàn bà cam chịu, một lão chồng cay nghiệt cùng đàn con trên chiếc thuyền lênh đênh giữa đại dương sóng gió. Người đàn bà hàng chài hiện ra với những nét rất thực như bao người đàn bà vùng biển bằng xương, bằng thịt, bằng bao nghiệt ngã cay đắng và bao dung, yêu thương. Người đàn bà ấy không tên nhưng đây chính là nhân vật TT, tiêu biểu vượt trội cho dụng ý nghệ thuật và thẩm mỹ của nhà văn. Người đàn bà hàng chài của Nguyễn Minh Châu mang trên mình biết bao sự xấu số. Đó là hình ảnh một người đàn bà xấu xí, lam lũ, vẻ bên ngoài “ thô kệch, trạc ngoài bốn mươi, to lớn … ”. Dáng vẻ của người phụ nữ ấy đã nói hết cái quãng đời cơ cực, xấu số của mình. Người đàn bà ấy Open với “ khuôn mặt căng thẳng mệt mỏi sau một đêm thức trắng kéo lưới, tái ngắt và có vẻ như đang buồn ngủ ”. Không chỉ thế, người đàn bà đáng thương này lại được nhìn qua góc nhìn của một người chồng, với cái nhìn cay nghiệt, trút giận vào cái “ tấm sống lưng áo bạc phếch và rách nát, nửa thân dưới ướt sũng ”. Đây chẳng khác gì một con người quen với nỗi cơ cực, cam chịu, sự nhọc nhằn lam lũ in hằn trên thân hình người đàn bà kia. Người đàn bà hàng chài mang trong mình một nỗi xấu số. Ngay từ thời con gái, “ mụ ” đã không nhan sắc, không suôn sẻ trong tình yêu, không ai cưới hỏi nhưng vẫn khát khao niềm hạnh phúc dù cho thân phận hẩm hiu : “ có mang với một anh con trai một nhà hàng quán ăn chài giữa phá ” rồi tiếp theo đó là những tháng ngày long dong trên biển. Người đàn bà ấy phải sống những tháng ngày bấp bênh, cơ cực trên chiếc thuyền chài, đói nghèo đeo đẳng, bị hành hạ “ ba ngày một trận nhẹ, năm ngày một trận nặng ”, và còn cả chuyện “ bất kể khi nào thấy khổ quá là lão xách tôi ra đánh ”. Lời bộc bạch của người đàn bà xấu số ấy chứa đựng một nỗi day dứt, xót xa. Thế nhưng, đằng sau vẻ bên ngoài thô kệch ấy lại chứa đựng vẻ đẹp lấp lánh lung linh của một người phụ nữ với những phẩm chất tốt đẹp, đáng khâm phục và ngợi ca .
Ngòi bút tò mò con người của Nguyễn Minh Châu còn được biểu lộ qua sự phát hiện và ngợi ca vẻ đẹp tiềm ẩn của con người dù sống trong tăm tối khó khăn vất vả. Đó là vẻ đẹp của tâm hồn, phẩm chất của người đàn bà hàng chài. Ẩn sau một số phận nghiệt ngã, những biểu lộ có phần nhu nhược, yếu ớt lại là một tấm lòng sáng ngời. Người đàn bà hàng chài là một phụ nữ rất đồng cảm lẽ đời lại giàu lòng nhân hậu, vị tha, chuẩn bị sẵn sàng gật đầu tổng thể thua thiệt về mình. Chị đồng ý lỗi, gật đầu mọi phần thua thiệt về mình như một lẽ đương nhiên “ cũng tại đàn bà ở thuyền chúng tôi đẻ nhiều quá … giá như chúng tôi đẻ ít đi ”. Suốt cuộc sống dằng dặc những khốn khó và chịu những trận đòn roi vô lý nhưng chị không tỏ ra oán hận chồng, ngược lại còn bênh vực chồng bởi chị cho rằng lão chồng chị không xấu. Chị cho rằng, chồng chị “ trước kia là một anh con trai hiền lành nhưng cục tính ”. Từ ngày lấy chị vì đời sống khốn khó, khó khăn vất vả vì vậy lão mới đánh chị như một phương pháp giải tỏa những bức bí của cuộc sống “ cứ mỗi lần thấy khổ quá là lão lại xách tôi ra đánh ”. Chị rất hiểu chồng và thương chồng, chung quy thì chồng chị cũng là nạn nhân của sự đói nghèo, của nạn thất học mà ra. Được Phùng và Đẩu trợ giúp, “ chị cảm ơn những chú. Lòng những chú tốt rồi ”, rồi cũng thẳng thắn, chân thực phê bình “ nhưng những chú đâu có phải người làm ăn, cho nên vì thế những chú đâu có hiểu được cái việc của người làm ăn lam lũ, khó nhọc ”. Chị nhấn mạnh vấn đề : “ Là chính do những chú không phải là đàn bà, chưa khi nào những chú biết như thế nào là nỗi khó khăn vất vả của người đàn bà trên một chiếc thuyền không có đàn ông ”. Với Phùng và Đẩu, lòng tốt của những anh là muốn người đàn bà kia bỏ chồng để không còn bị những trận đòn roi vô lý. Nhưng người đàn bà đồng cảm lẽ đời và thâm thúy ấy đã lý giải cho họ : “ đám đàn bà hàng chài ở thuyền chúng tôi cần phải có người đàn ông để chèo chống khi phong ba, để cùng làm ăn nuôi nấng đặng một sắp con nhà nào cũng xấp xỉ chục đứa ”. Như vậy, chị cam chịu và coi những trận đòn roi như một lẽ thường tình, bởi chỉ cần có “ người đàn ông chèo chống lúc phong ba bão tố ” .
VẺ ĐẸP CON NGƯỜI VIỆT NAM TRONG CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG MĨ
Vượt lên sự cay đắng và cơ cực, chị sống trọn thiên chức một người mẹ và sáng ngời tình mẫu tử thiêng liêng cao quý. Chị gồng mình gánh chịu đòn roi của lão chồng vũ phu là vì những đứa con : “ Đàn bà ở thuyền chúng tôi phải sống cho con chứ không hề sống cho mình như ở trên đất được ! ”. Chị hiểu rằng bất kể một cuộc hôn nhân gia đình tan vỡ nào thì người buồn đau nhất chính là những đứa con. Đơn giản, bởi đứa có bố thì mất mẹ, có mẹ thì mất bố, chia đàn xẻ nghé. Một mái ấm gia đình niềm hạnh phúc, thứ nhất phải là một mái ấm gia đình rất đầy đủ những thành viên, dù đâu đó vẫn còn khiếm khuyết. Vì thương con và để tránh sự tổn thương cho những tâm hồn non dại, chị đã gửi con lên bờ với ông ngoại và xin chồng “ có đánh thì đưa chị lên bờ mà đánh ”. Đã từng trải qua biết bao giông tố cuộc sống, từ chuyện tình dang dở, rồi đời sống mưu sinh đầy bấp bênh, khó nhọc đến thảm kịch khổ đau trước sự hành hạ của người chồng, chị quá đồng cảm : “ cuộc sống này vốn dĩ không đơn thuần ”. Đối với chị niềm niềm hạnh phúc là khi “ con cháu được ăn no ” mặc dầu những khoảnh khắc ấy không nhiều trong đời sống của chị .
Cuộc đời chị là nơi nhà văn gửi gắm thông điệp giữa thẩm mỹ và nghệ thuật và đời sống. Cuộc sống muôn hình vạn trạng, nhiều nghịch lý, đầy xích míc. Nếu chỉ nhìn từ một phía thì sẽ nhìn nhận rơi lệch, phiến diện. Vì vậy, cần phải có cái nhìn đa diện, nhiều chiều để từ đó đưa thẩm mỹ và nghệ thuật vươn tới chiều sâu nhân văn nhân bản : “ Nghệ thuật phải gắn liền với đạo đức ”. Nhà văn không hề có cái nhìn dễ dãi trước đời sống mà phải biết nhìn thấu thực chất bên trong của đời sống. Đó mới là người nghệ sĩ chân chính. Đến đây ta càng thấm thía hơn câu nói của nhà chủ nghĩa nhân đạo lớn – Nam Cao : “ Chao ôi ! Đối với những người ở quanh ta, nếu ta không cố tìm hiểu và khám phá họ, thì ta chỉ thấy họ gàn dở, ngu ngốc, bần tiện, xa xỉ, bỉ ổi … toàn những cớ để cho ta tàn khốc ; không khi nào ta thương … ” và “ Nghệ thuật không cần phải là ánh trăng lừa dối, không nên là ánh trăng lừa dối, nghệ thuật và thẩm mỹ hoàn toàn có thể chỉ là tiếng đau khổ kia thoát ra từ kiếp lầm than ” .

NHỮNG NHẬN ĐỊNH HAY VỀ TÁC GIẢ NGUYỄN MINH CHÂU VÀ TRUYỆN NGẮN “CHIẾC THUYỀN NGOÀI XA”

Hình ảnh người đàn bà hàng chài hiện lên thật chân thực và cảm động trải qua ngòi bút nhân đạo thâm thúy của Nguyễn Minh Châu. Cái nhìn đa diện của nhà văn, phát hiện ra đằng sau vẻ hình thức bề ngoài xấu xí, thô kệch, lấm láp là chất ngọc lộng lẫy trong tâm hồn, được khắc họa từ chân dung một con người nhân hậu, bao dung, rất mực yêu thương con, giàu lòng vị tha, đức quyết tử, sống giàu tình nghĩa. Nhân vật người đàn bà hàng chài với vẻ đẹp “ khuất lấp ” được khắc họa một cách ấn tượng, chân thực và vô cùng cảm động. Người đàn bà hàng chài là một nhân vật đầy cảm hứng của nhà văn. Đây là hình tượng tiêu biểu vượt trội cho người phụ nữ được đặt trên thực trạng khắc nghiệt khiến cho con người phải can đảm và mạnh mẽ vượt qua thực trạng để sống đẹp, xứng danh với thương hiệu con người .
Hình ảnh người đàn bà hàng chài đã trở thành “ nỗi ám ảnh ” với chính nhân vật người nghệ sĩ Phùng, cũng là hình ảnh đem đến những ấn tượng đặc biệt quan trọng trong lòng đọc giả. Một chút ồn ào, một chút ít đau đớn, một chút ít tủi hờn, một chút ít xót thương, một chút ít đồng cảm, … tôi vẫn nghĩ rằng những cảm hứng bản thân còn lưu lại sau khi đọc xong câu truyện này còn nhiều hơn như vậy. Và hình ảnh người đàn bà hàng chài vẫn vẫn, xinh xắn, thánh thiện, bao dung. Người đàn bà ấy là biểu trưng cho biết bao nhiêu những người phụ nữ hàng chài khác mang trong mình một vẻ đẹp khuất lấp, chỉ cần gạt nhẹ một chút ít đã thấy sáng lấp lánh lung linh, lộng lẫy .
Hy vọng bài viết trên đây của Học văn chị Hiên sẽ giúp những bạn hiểu rõ hơn về nhân vật người đàn bà hàng chài cũng như tác phẩm “ Chiếc thuyền ngoài xa ” những bạn có thêm tư liệu để nên một bài văn xuất sắc của riêng mình. Để nắm rõ hơn về thông tin tác giả, cùng kiến thức và kỹ năng về tác phẩm chương trình Ngữ văn 12 và nhiều thông tin có ích khác nữa hãy nhanh chiếm hữu ngay bộ ” Sổ tay văn học ” nhé ! Xem bản đọc thử Tại đây
Cập nhật thêm những bài viết hay tại những kênh tiếp thị quảng cáo của HVCH
Fanpage : Học văn chị Hiên
Youtube : Học văn chị Hiên – Youtube
IG : Học văn chị Hiên
Tiktok : Học văn chị Hiên
Chúc những bạn nhỏ luôn học tốt !

Học văn chị Hiên – Hơn cả một bài văn

Source: https://thcsbevandan.edu.vn
Category : Thông tin cần biết