giang-nam-6690064

Đề tài quê hương đã đi vào thơ ca rất lãng mạn, trữ tình với những tác phẩm để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng độc giả. Trong số đó, phải kể đến áng thơ về quê hương tình cảm da diết  của nhà thơ Giang Nam. Bài thơ Quê hương của Giang Nam ra đời, đánh dấu một phong cách thơ độc đáo, giàu tính nghệ thuật thời kháng chiến. Hãy cùng đi sâu vào tìm hiểu, phân tích, cảm nhận thông điệp về bài thơ Quê Hương này để thấy được bức tranh quê hương rõ nét nhé!

nội dung

Bài thơ Quê hương của Giang Nam ra đời trong hoàn cảnh nào?

Giang Nam sinh năm 1929, ông để lại cho nền nghệ thuật nhiều tác phẩm “kinh điển” với nhiều ý nghĩa sâu sắc. Phong cách thơ của ông luôn phảng phất hình bóng quê hương, đất nước. Bài thơ Quê hương của Giang Nam được sáng tác năm 1960. Thời điểm này nhà thơ đang hoạt động tại căn cứ dưới chân núi Hòn Dù thuộc tỉnh Khánh Hòa. Khi ấy vợ và người con gái yêu dấu của ông đã bị giặc giết hại.

Trong tận cùng nỗi đau thương, mất mát, Giang Nam đã viết nên bài thơ “Quê hương”. Có thể nói đây là bài thơ hay nhất trong sự nghiệp sáng tác của thi sĩ. Bài thơ Quê hương của Giang nam đã được trao tặng giải thưởng tại Tạp chí Văn nghệ năm 1960 – 1961.

giang-nam-9240715

Đọc hiểu bài thơ Quê hương của Giang Nam

Tác phẩm được miêu tả ngọt ngào, đong đầy xúc cảm trong 35 câu thơ. Chúng ta hãy cùng cảm nhận ý tứ, hình ảnh đẹp trong bài thơ của ông .

Bóng dáng quê hương trong ký ức tuổi thơ

“Thuở còn thơ ngày hai buổi đến trường
Yêu quê hương qua từng trang sách nhỏ
“Ai bảo chăn trâu là khổ?”
Tôi mơ màng nghe chim hót trên cao”. 

Bức tranh thiên nhiên vừa gần gũi vừa thân thương của quê hương ùa về như mới ngày hôm qua. Tất cả những gì giản dị nhất đều thuộc về quê hương. Giang Nam yêu quê “qua từng trang sách nhỏ”. Nơi đây chính là mảnh đất nuôi dưỡng tâm hồn, gìn giữ những giá trị tốt đẹp. Đối với nhà thơ, có quê hương là điều hạnh phúc nhất. “Ai bảo chăn trâu là khổ?” có lẽ tác giả đang nhớ về những niệm thân quen ngày xưa.

que-huong-voi-tuoi-tho-7217242
Thế rồi tứ thơ vẫn liên tục tăng trưởng để “ nghe tiếng chim hót, đuổi bướm cầu ao ”, một khoảng trống quê hương bình yên, hiền hòa. Và hình ảnh cô bé nhà bên có lẽ rằng là nhân vật gắn liền với ký ức của tác giả đến mãi sau này .

Quê hương với tình yêu chớm nở của tuổi trẻ

Kỷ niệm tuổi thơ ùa về cho đến mãi sau này khi nhân vật trưởng thành :

“Cách mạng bùng lên
Rồi kháng chiến trường kỳ
Quê tôi đầy bóng giặc
Từ biệt mẹ, tôi đi”

Khi cuộc chiến tranh nổ ra, chàng người trẻ tuổi mới lớn khao khát tham vọng đánh đuổi giặc ngoại xâm. Nỗi khát khao ấy được khởi nguồn từ tình yêu dành cho quê hương, quốc gia để chàng trai quyết tâm lên đường. Giang Nam đã khiến người đọc cảm nhận sự xót xa, nghẹn ngào. Cô bé nhà bên vẫn hiện lên thật đẹp, vẫn là nụ cười ấy, đôi mắt đẹp, cảm xúc thân thương đến lạ. Đến khi kết thúc cuộc chiến tranh thì cô gái nhỏ bé ấy vẫn còn mãi trong lòng của tác giả. Nó càng khiến cho hình ảnh quê hương thêm phần sâu đậm .
Thế rồi, tình cảm lớn dần đã thôi thúc tác giả bày tỏ tình cảm với cô bé ấy. Tác giả không ngần ngại “ nắm lấy bàn tay nhỏ xíu ” để thổ lộ tấm lòng của mình. Và tình yêu đôi lứa đã khởi đầu chớm nở trong sáng như vậy .

Quê hương cùng nỗi đau xót trước sự mất mát, hy sinh

“Hôm nay nhận được tin em
Không tin được dù đó là sự thật
Giặc bắn em rồi, quăng mất xác”

Tình cảm vừa chớm nở đã phải trải qua sự chia ly vì đau thương, chết chóc. Cô gái hàng xóm bé nhỏ của tác giả đã ra đi, để lại hình ảnh quê hương thêm phần cô đơn, lẻ bóng. Nỗi đau ấy khó có thể nguôi ngoai. Khi “em” ra đi, quê hương mất đi vẻ lạc quan, vui vẻ mà toát lên sự trầm mặc. Nếu mở đầu bài thơ, tình  yêu quê hương của Giang Nam gắn liền với bóng dáng thiên nhiên thì phần sau tình yêu ấy lớn lao hơn. Đôi lời cảm nghĩ về quê hương đó là tình yêu chứa đầy kỷ niệm.

Giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ

gia-tri-2453687

Bài thơ Quê hương của Giang Nam không chỉ mang nhiều thông điệp ý nghĩa mà còn giàu giá trị nội dung và nghệ thuật:

Giá trị nội dung của bài thơ

Bài thơ Quê hương đã khắc họa thật toàn vẹn ký ức tươi đẹp của tuổi thơ tại vùng đất thanh thản. Ký ức đẹp về những ngày trốn học, bị mẹ đánh đòn và về cô bé hàng xóm. Nhưng khi cuộc chiến tranh khởi đầu, những khó khăn vất vả và sự mất mát là điều khiến nhà thơ khắc khoải nhất. Qua toàn bộ, những mối quan hệ đôi lứa đã được nhân lên thành lý tưởng cách mạng. Khát vọng chiến đấu và giành tự do cho quốc gia thật can đảm và mạnh mẽ, lớn lao .

Giá trị nghệ thuật của bài thơ

Quê hương của Giang Nam được lặp đi, lặp lại trong bức tranh khoảng trống hoài niệm. Thể thơ tự do, câu dài, câu ngắn tạo nên sự phóng khoáng cho bài thơ. Những hình ảnh liên tưởng độc lạ, gợi cảnh làm điển hình nổi bật tình cảm day dứt, xao xuyến. Đặc biết bút pháp tương phản giữa ký ức thanh thản ở phần đầu cùng sự đau thương cuối bài thơ đã tạo được sự đồng cảm từ người đọc .

Bài thơ Quê hương của Giang Nam mang nhiều nỗi niềm chất chứa. Khi đọc lại những câu thơ của tác giả, trong lòng chúng ta lại có một nỗi nhớ khắc khoải da diết và niềm hoài niệm khó tả. Chắc hẳn bạn và tôi sẽ thêm trân quý, yêu hơn mảnh đất mình đã sinh ra và trưởng thành ở đó.

5/5 – ( 1 bầu chọn )

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *