Tag: tương tác cộng gộp là gì

TƯƠNG TÁC GEN

 

Tương tác gen là sự tác động ảnh hưởng qua lại giữa những gen trong quy trình hình thành 1 kiểu hình .

1. Tương tác bổ sung

1.1. Khái niệm

Tương tác bổ trợ ( tương tác hỗ trợ ) là kiểu ảnh hưởng tác động qua lại của 2 hay nhiều gen không alen làm Open 1 kiểu hình mới .

1.2. Tỉ lệ phân li kiểu hình thường gặp

Tương tác bổ trợ trong trường hợp P di hợp cả 2 cặp gen thì tỉ lệ phân li kiểu hình ở đời con thường là một trong những tỉ lệ sau :– 9 : 7– 9 : 6 : 1– 9 : 3 : 3 : 1

1.3. Ví dụ và giải thích

Ví dụ 1 : Tương tác bổ trợ kiểu 9 : 6 : 1Cho bí F1 chứa 2 cặp gen dị hợp, kiểu hình bí dẹt tự thụ phấn, F2 cho tỉ lệ kiểu hình : 9 bí dẹt : 6 bí tròn : 1 bí dài .

hinh11_1-3634811Giải thích:

– F2 có 16 tổng hợp → F1 dị hợp tử 2 cặp gen. Tuy nhiên, tỉ lệ phân li không phải là 9 : 3 : 3 : 1 mà là 9 : 6 : 1. Kết quả này hoàn toàn có thể lý giải bằng tương tác hỗ trợ của 2 gen không alen như sau :Hai gen trội D, F tương tác hỗ trợ tính trạng quả dẹt .Hai gen trội D, F ảnh hưởng tác động riêng rẽ pháp luật tính trạng quả tròn .Hai gen lặn d, f tương tác hỗ trợ lao lý tính trạng quả dài .– Sơ đồ lai :F1 x F1 : ♂ DdFf × ♀ DdFfGF1 : DF, Df, dF, df ↓ DF, Df, dF, dfF2 : 9 D-F – ( quả dẹt ) : 3 D-ff ( quả tròn ) : 3 ddF-1 ( quả tròn ) : 1 ddff ( quả dài )Ví dụ 2 : Tương tác bổ trợ kiểu 9 : 3 : 3 : 1

hinh11_2-6291314Pt/c : AAbb (Mào hạt đậu) x aaBB (Mào hoa hồng)

GP : Ab aBF1 : AaBb ( 100 % Mào hạt óc chó )F1 x F1 : AaBb ( Mào hạt óc chó ) x AaBb ( Mào hạt óc chó )GF1 : AB, Ab, aB, ab AB, Ab, aB, abF2 : 9A – B – ( mào hạt óc chó ) : 3A – bb ( mào hạt đậu ) : 3 aaB – ( mào hoa hồng ) : 1 aabb ( mào đơn )

2. Tương tác cộng gộp

2.1. Khái niệm

Tương tác cộng gộp là kiểu tác động ảnh hưởng của nhiều gen trong đó mỗi gen góp phần 1 phần như nhau vào sự biểu lộ của tính trạng .

2.2. Tỉ lệ phân li kiểu hình thường gặp

Tương tác cộng gộp trong trường hợp P dị hợp 2 cặp gen thì tỉ lệ phân li kiểu hình ở đời con thường là một trong những tỉ lệ sau :– 15 : 1– 6 : 4 : 4 : 1 : 1

2.3. Ví dụ và giải thích

Ví dụ 1Lai 2 thứ lúa mì thuần chủng hạt màu đỏ và hạt màu trắng → F1 : 100 % màu đỏ. Cho F1 tự thụ phấn → F2 : 15 cây hạt màu đỏ ( đỏ thẫm → đỏ nhạt ) : 1 cây hạt màu trắng .Giải thích :– F2 cho 16 tổng hợp → F1 tạo 4 giao tử và dị hợp 2 cặp gen A1a1A2a2. Hai cặp gen cùng qui định tính trạng sắc tố hạt → có hiện tượng kỳ lạ ảnh hưởng tác động qua lại giữa những gen .– Trong số 16 tổng hợp ở F2 chỉ có 1 tổ hợp đồng hợp lặn a1a1a2a2 → hạt màu trắng, 15 tổng hợp còn lại chứa tối thiểu 1 gen trội → hạt màu đỏ. Vậy màu đỏ thẫm hay đỏ nhạt nhờ vào vào số gen trội xuất hiện trong kiểu gen .– Sơ đồ lai từ P → F2 :Pt / c : A1A1A2A2 ( đỏ ) × a1a1a2a2 ( trắng )GP : A1A2 ↓ a1a2F1 × F1 : A1a1A2a2 ( đỏ ) × A1a1A2a2 ( đỏ )GF1 : A1A2, A1a2, a1A2, a1a2F2 :

hinh11_6-7605986

Ví dụ 2 :– Màu da của người do tối thiểu 3 gen ( A, B, C ) pháp luật theo kiểu tương tác cộng gộp. Ba gen nằm trên những cặp NST tương đương khác nhau nhưng cùng pháp luật sự tổng hợp sắc tố melanin trong tế bào da .– Khi trong kiểu gen có 1 alen trội ( bất kể A, B hay C ) thì tế bào da có năng lực tổng hợp melanin làm cho da có màu sẫm .– Số lượng alen trội xuất hiện trong kiểu gen càng nhiều thì da càng sẫm màu hơn. Khi xuất hiện 6 alen trội thì da có màu đen thẫm nhất .– Sơ đồ lai :

hinh11_3-5663735

– Những tính trạng do nhiều gen cùng quy định theo kiểu tương tác cộng gộp chịu ảnh hưởng nhiều của môi trường được gọi là tính trạng số lượng. Những tính trạng số lượng thường là những tính trạng năng suất (sản lượng thóc, sản lượng sữa, khối lượng của gia súc, gia cầm,…).

– Công thức tổng quát của tương tác cộng gộp trường hợp n cặp gen dị hợp : tỉ lệ phân li kiểu hình ở F2 là khai triển của nhị thức Newton ( a + b ) 2 n trong đó a – số alen trội, b – số alen lặn xuất hiện trong kiểu gen ( a + b = 2 n ) .

* So sánh tương tác bổ sung với tương tác cộng gộp:

 

Tương tác bổ sung

Tương tác cộng gộp

Giống nhau

– Kiểu hình chịu tác động ảnh hưởng của tối thiểu hai gen trội ( hoặc mẫu sản phẩm của chúng ) thuộc những locut gen khác nhau chi phối .– Các gen nằm trên những NST tương đương khác nhau .– Đầu gặp trên động vật hoang dã và thực vật .

Khác nhau

– Kiểu hình nhờ vào vào sự xuất hiện của những gen trội thuộc những locut gen khác nhau .– Kiểu hình có ít mức độ biểu lộ . – Mức độ biểu lộ của kiểu hình nhờ vào vào số lượng những gen trong cùng một locut hoặc những locut gen khác nhau .– Kiểu hình có nhiều mức độ bộc lộ .

3. Tương tác át chế

3.1. Khái niệm

– Tương tác át chế là hiện tượng kỳ lạ một gen này ngưng trệ sự biểu lộ của của một gen không alen với nó .– Gen át chế hoàn toàn có thể là gen trội hoặc gen lặn .

3.2. Tỉ lệ phân li kiểu hình thường gặp

a. Át chế trộiA át và aa không át. Do đó, P dị hợp 2 cặp gen thì tỉ lệ phân li kiểu hình đời con thường phát hiện là :– 12 ( 9A – B – : 3A – bb ) : 3 ( aaB – ) : 1 ( aabb )– 13 ( 9A – B – : 3A – bb : 1 aabb ) : 3 ( aaB – )b. Át chế lặnaa át. Do đó, P dị hợp 2 cặp gen thì tỉ lệ phân li kiểu hình đời con thường phát hiện là :– 9 ( 9A – B – ) : 3 ( 3A – bb ) : 4 ( 3 aaB – : 1 aabb )

3.3. Ví dụ và giải thích

Ví dụ 1:Tương tác át chế trội 13:3

Ở gà, lai 2 giống gà lông trắng thuần chủng được F1 : 100 % gà lông trắng. Cho F1 giao phối ngẫu nhiên thu được F2 có tỉ lệ phân li kiểu hình là : 13 gà lông trắng : 3 gà lông có màu .Giải thích :– F2 cho 16 tổng hợp → F1 tạo 4 giao tử và dị hợp 2 cặp gen AaBb. Hai cặp gen cùng qui định tính trạng màu sắ lông ở gà → có hiện tượng kỳ lạ ảnh hưởng tác động qua lại giữa những gen .– Ở F2 có 13 gà lông trắng : 3 gà lông có màu => Tính trạng màu lông gà di truyền theo quy luật tương tác át chế .– Quy ước : A là gen át, cặp aa không át. B lao lý lông có màu, b pháp luật lông màu trắng .=> Kiểu gen A-B – và A-bb và aabb cùng lao lý kiểu hình lông trắng. Kiểu gen aaB – lao lý kiểu hình lông có màu .– Sơ đồ lai :

hinh11_4-9513911Ví dụ 2:Tương tác át chế trội 12:3:1

Lai giữa bí quả trắng thuần chủng với bí quả xanh thuần chủng được F1 : 100 % bí quả trắng. F1 x F1 thu được F2 : 12 quả trắng : 3 quả vàng : 1 quả xanh .Giải thích :– Tính trạng sắc tố quả ở bí di truyền theo quy luật tương tác át chế .– Tỉ lệ kiểu hình ở F2 : 12 quả trắng : 3 quả vàng : 1 quả xanh => quy ước : A là gen át, cặp aa không át. B lao lý quả vàng, b pháp luật quả xanh .=> Kiểu gen A-B – và A-bb đều lao lý kiểu hình quả trắng. Kiểu gen aaB – lao lý tính trạng quả vàng. Kiểu gen aabb pháp luật tính trạng quả xanh .– Sơ đồ lai :

hinh11_5-2815037

Ví dụ 3:Tương tác át chế lặn 9:3:4

Ở chuột, lai chuột đen và chuột trắng thuần chủng F1 : 100 % chuột lông xám nâu. Cho F1 tạp giao → F2 : 9 chuột lông xám nâu : 3 chuột lông đen : 1 chuột lông trắng .Giải thích :– Tính trạng sắc tố lông ở chuột di truyền theo quy luật tương tác át chế .– Tỉ lệ kiểu hình ở F2 : 9 chuột lông xám nâu : 3 chuột lông đen : 1 chuột lông trắng=> Quy ước :+ Kiểu gen aa cản trở sự bộc lộ của những alen B => Kiểu gen aaB – và aabb lao lý màu lông trắng .+ B lao lý lông xám nâu và A – không có năng lực át chế => Kiểu gen A-B – pháp luật màu lông xám nâu .+ b lao lý lông đen và A – không có năng lực át chế => Kiểu gen A-bb pháp luật màu lông đen .– Sơ đồ lai :

hinh11_7-9374847

Tag: tương tác cộng gộp là gì

Hỏi đáp – Tags: tương tác cộng gộp là gì

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *