Bazơ là chất khi tan trong nước phân li ra ion OH – theo thuyết điện li. Theo thuyết Bronsted Bazơ là những chất có năng lực nhận proton ( nhận H + ). Vậy cách phân biệt và xác định bazo mạnh, bazo yếu như thế nào? Cùng THCS Bế Văn Đàn tìm hiểu chi tiết trong bài viết này bạn nhé.

Bazo là gì?

Bazơ gồm:

Oxit và hiđroxit của sắt kẽm kim loại ( trừ những oxit và hiđroxit lưỡng tính : Al2O3, Al ( OH ) 3, ZnO, Zn ( OH ) 2 … ) .

• Các anion gốc axit không mạnh không còn H hoàn toàn có thể tách thành ion H + ( CO32 -, CH3COO -, S2 -, SO32 -, C6H5O – … ) .
• NH3 và những amin : C6H5NH2, CH3NH2 …

Bazơ yếu là gì? 

Bazơ yếu là một đặc tính của các chất bazơ, thể hiện khả năng của chúng để nhận hoặc chấp nhận proton trong quá trình phản ứng hóa học. Một chất bazơ yếu ít có khả năng nhận proton và thường phản ứng chậm hơn so với các chất bazơ mạnh hơn.

Đối với các dung dịch chất bazơ, tính bazơ yếu thường liên quan đến hiệu suất của chúng trong việc tạo thành ion hydroxide (OH-) khi tan trong nước. Các bazo yếu thường không tạo ra nhiều ion OH- và thường ít mạnh mẽ hơn so với các chất bazơ mạnh.

Một số ví dụ về chất bazơ yếu bao gồm các hợp chất như amoniac (NH3) hoặc các muối của các axit có thể phân li một cách không hoàn toàn trong nước.

Vậy cách xác định bazo mạnh yếu như thế nào?

Đâu là các gốc bazơ mạnh?

Dựa theo các tính chất trên, ta có thể phân loại bazo theo các nhóm sau đây.

Bazo mạnh gồm có NaOH, KOH.

Bazo yếu như Fe)OH)3, Al(OH)3

Đây chỉ là một số gốc nổi bật, ngoài ra còn các gốc bazo mạnh yếu khác.

Cách nhận biết bazo mạnh hay yếu như thế nào?

Có thể nhận biết đâu là các bazơ mạnh và yếu qua những cách so sánh dưới đây:

So sánh định tính tính bazơ của những bazơ

• Nguyên tắc chung: năng lực nhận H + càng lớn thì tính bazơ càng mạnh .
• Với oxit, hiđroxit của những sắt kẽm kim loại trong cùng một chu kì : tính bazơ giảm dần từ trái sang phải: NaOH > Mg ( OH ) 2 > Al ( OH ) 3 và Na2O > MgO > Al2O3
• Với những nguyên tố thuộc cùng một nhóm A : tính bazơ của oxit, hidroxit tăng dần từ trên xuống dưới: LiOH < NaOH < KOH < RbOH
• Với amin và amoniac : Gốc R đẩy e làm tăng tính bazơ ngược lại gốc R hút e làm giảm tính bazơ: ( C6H5 ) 3N < ( C6H5 ) 2NH < C6H5NH2 < NH3 < CH3NH2 < ( CH3 ) 2NH
• Trong một phản ứng bazơ mạnh đẩy bazơ yếu khỏi muối.
• Axit càng mạnh thì bazơ phối hợp càng yếu và ngược lại.

So sánh định lượng tính bazơ của những bazơ

Với bazơ B trong nước có phương trình phân ly là:

B + H2O ↔ HB + OH – ta có hằng số phân ly bazơ KB. KB chỉ nhờ vào thực chất bazơ và nhiệt độ. Giá trị KB càng lớn thì bazơ càng mạnh

Chất lưỡng tính là gì?

Chất lưỡng tính là chất trong nước hoàn toàn có thể phân li theo cả kiểu axit và kiểu bazơ theo thuyết điện li. Theo thuyết Bronsted chất lưỡng tính là những chất vừa có năng lực cho proton H +, vừa có năng lực nhận proton H + .

Chất lưỡng tính gồm:

• H2O, oxit và hiđroxit lưỡng tính (ZnO, Zn(OH)2, Al2O3, Al(OH)3, Cr2O3, Cr(OH)3 …)
• Aminoaxit, muối amoni của axit hữu cơ ( R ( COOH ) x ( NH2 ) y, RCOONH4 … )
• Anion gốc axit không mạnh vẫn còn năng lực tách H + ( HCO3 -, HS -, HSO3 ‑, H2PO4 -, HPO42 – … )

Chất trung tính là gì?

Là những chất không có năng lực cho và nhận proton ( H + ) .

Chất trung tính gồm:

• Cation của bazơ mạnh : K +, Na +, Ca2 +, Ba2 + .
• Anion của axit mạnh không còn H : Cl -, SO42 -, Br -, I -, NO3 – …

Sự kết hợp giữa các ion

Các tín hiệu nhận ra axit, bazơ, lưỡng tính, trung tính qua sự phối hợp của những ion như sau:

• Các gốc axit của axit mạnh ( Cl -, NO3 -, SO42 -, … ) và những gốc bazơ của bazơ mạnh ( Na +, K +, Ba2 +, Ca2 + ) được xem là trung tính .
• Các gốc axit của axit yếu ( ClO -, NO2 -, SO32 -, … ) được xem là bazơ .
• Các gốc bazơ của bazơ yếu ( NH4 +, Al ( H2O ) 3 + ) và những gốc axit ( có H phân ly thành H + ) của axit mạnh được xem là axit .
• Các gốc axit ( có H phân ly thành H + ) của axit yếu: lưỡng tính.

Cách phân biệt bazo và axit như thế nào?

Phân biệt giữa axit và bazơ là một phần kiến thức đặc biệt quan trọng của hóa học. Và dưới đây là một số cách bạn có thể sử dụng để phân biệt chúng:

• Hiện tượng màu sắc:

Axit: Nhiều axit có màu trong suốt hoặc màu trắng.

Bazơ: Nhiều bazơ có màu trong suốt hoặc màu đặc trưng của chúng.

• Hiện tượng dẫn điện:

Axit: Dẫn điện khi ở dạng dung dịch.

Bazơ: Dẫn điện khi ở dạng dung dịch.

• Hiện tượng tác dụng với giấy quỳ:

Axit: Chuyển màu giấy quỳ thành đỏ.

Bazơ: Chuyển màu giấy quỳ thành xanh.

• Tính chất ăn mòn:

Axit: Có thể ăn mòn kim loại và một số chất khác.

Bazơ: Có thể ăn mòn một số loại vật liệu, đặc biệt là các vật liệu hữu cơ.

• Phản ứng với các chất khác:

Axit: Tác dụng với bazơ để tạo ra nước và muối trong phản ứng trung hòa.

Bazơ: Tác dụng với axit để tạo ra nước và muối trong phản ứng trung hòa.

• Độ tan trong nước:

Axit: Nhiều axit tan trong nước và tạo thành dung dịch axit.

Bazơ: Nhiều bazơ tan trong nước và tạo thành dung dịch bazơ.

• Phản ứng với các chỉ thị:

Axit: Chuyển màu các chỉ thị như phenolphthalein từ màu đỏ sang màu không màu hoặc màu cam.

Bazơ: Chuyển màu các chỉ thị như phenolphthalein từ màu không màu hoặc màu cam sang màu đỏ.

Nhớ rằng, có những chất có thể là cả axit và bazơ tùy thuộc vào điều kiện phản ứng, được gọi là chất amphoteric (đa chức năng).

Cách phân biệt axit mạnh yếu như thế nào?

Để xác định axit mạnh, axit yếu, ta sẽ áp dụng phương pháp so sánh sau đây:

Nguyên tắc chung: Nguyên tử H càng linh động, tính axit sẽ càng mạnh.

• Với các oxit có oxi của cùng 1 nguyên tố thì càng nhiều O tính axit sẽ càng mạnh:

Đối với axit của các nguyên tố cùng chu kỳ: Nguyên tố trung tâm có tính phi kim càng mạnh, tính axit của axit càng mạnh (Các nguyên tố đều ở mức hóa trị cao nhất).

• Với axit hữu cơ RCOOH:

Nếu như gốc R no (đẩy e) làm giảm đi tính axit. Gốc R no càng nhiều nguyên tử C thì đẩy e càng mạnh.

Nếu gốc R hút e sẽ làm tăng tính axit

• Với gốc R có chứa nguyên tử halogen:

Halogen có độ âm điện càng lớn, tính axit càng mạnh

Gốc R có chứa càng nhiều nguyên tử halogen thì tính axit càng mạnh

Nguyên tử halogen càng nằm gần nhóm COOH thì tính axit càng mạnh

• Với một cặp axit/bazo liên hợp: Tính axit càng mạnh, bazo liên hợp càng yếu và ngược lại
• Với một phản ứng: Axit mạnh đẩy axit yếu khỏi dung dịch muối trừ một vài trường hợp đặc biệt

Kết lại

Trên đây là toàn bộ chia sẻ của THCS Bế Văn Đàn về cách nhận biết bazo mạnh và bazo yếu. Hi vọng thông tin, kiến thức trong bài viết này là bổ ích, có ý nghĩa với mọi người. Cám ơn vì đã dành thời gian theo dõi và ủng hộ!

Source: https://thcsbevandan.edu.vn
Category : Thông tin cần biết